Οικία Παραδέλη-Βοστάνη | MYT0014
Διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη στην περιοχή «Ταρλάς» όπου σήμερα βρίσκεται το Γήπεδο Μυτιλήνης. Την κατοικία ανέγειρε ο Θεμιστοκλής Παραδέλης, γόνος παλιάς και πολυπληθούς οικογένειας της ανώτερης κοινωνικής τάξης της Μυτιλήνης με εμπορική δραστηριότητα στην Αίγυπτο. Η κατοικία κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που προέκυψε ύστερα από κατάτμηση της αρχικής οικογενειακής ιδιοκτησίας και προικοδοτήθηκε στη θυγατέρα του για τον γάμο της με τον Παναγιώτη Βοστάνη. Η χρονολογία ανέγερσης είναι το 1927 και ως αρχιτέκτονες αναφέρονται το τεχνικό γραφείο Φλώρου-Γεωργιάδη από την Αίγυπτο.
Αρχιτεκτονικά, η κατοικία ακολουθεί τα πρότυπα ενός όψιμου νεοκλασικισμού, με τριμερή διάρθρωση κατά τον κατακόρυφο και τον οριζόντιο άξονα, και επιμέρους νεοκλασικά μορφολογικά στοιχεία. Η κάτοψή της είναι σύνθετη, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή, ενώ στεγάζεται με πολύπτυχη ξύλινη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Οι χώροι της οργανώνονται σε τέσσερα επίπεδα: ημιυπόγειο με βοηθητικές λειτουργίες, υπερυψωμένο ισόγειο με επίσημους χώρους υποδοχής, και όροφος με υπνοδωμάτια. Οι όψεις αρθρώνονται σύμφωνα με το νεοκλασικό τρίπτυχο «βάση-κορμός-στέψη», ενώ ο διαχωρισμός των επιπέδων τονίζεται με περιμετρικές οριζόντιες ταινίες. Τα επιμέρους μορφολογικά στοιχεία διακρίνονται επίσης ανά επίπεδο: τα ανοίγματα στη βάση του κτιρίου είναι αδρά, χωρίς σκούρα με προστατευτικές σιδεριές· αυτά του ισογείου φέρουν τοξωτά υπέρθυρα με διακοσμητικό κλειδί· εκείνα του ορόφου φέρουν ευθύγραμμα υπέρθυρα και λιτές κορνίζες. Επιπλέον, στον όροφο οι ακμές του κτιρίου κοσμούνται με παραστάδες με ιωνικού τύπου επίκρανα. Η είσοδος τοποθετείται κεντρικά στην κύρια όψη του κτιρίου και σε αυτήν οδηγεί μνημειακό μαρμάρινο κλιμακοστάσιο και βεράντα υποδοχής. Η είσοδος στεγάζεται από τον εξώστη του ορόφου, δημιουργώντας νεοκλασικού τύπου πρόπυλο με κίονες ιωνικού ρυθμού. Φέρει περίτεχνο μαρμάρινο περιθύρωμα με ανάγλυφο διάκοσμο και ιδιαίτερο τοξοειδή φεγγίτη. Στο επίπεδο της στέψης εμφανίζεται γείσο με οδοντωτή ταινία και διακοσμητικό αέτωμα στο νότιο τμήμα της πρόσοψης, τις ακμές του οποίου κοσμούν ανθέμια.
Αρχοντικό Κωνσταντίνου Καβέτσου | MYT0015
Διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη το 1887 από τον πρώτο Δήμαρχο της Μυτιλήνης Κωνσταντίνο Καβέτσο. Την κατοικία σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Αργύρης Αδαλής και η ανέγερση της διήρκησε δύο χρόνια με υλικά κατασκευής που προέρχονταν εξ’ ολοκλήρου από την Αίγυπτο. Η ιδιοκτησία παραμένει σε απογόνους της αρχικής οικογένειας. Το κτίριο μαζί με την βοτσαλωτή αυλή του είναι σήμερα χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ λειτουργεί τα τελευταία χρόνια ως ξενώνας ανηλίκων αιτούντων άσυλο.
Το κτίριο είναι κατασκευασμένο από φέρουσα λιθοδομή και στεγάζεται με ξύλινη κεραμοσκεπή με γαλλικά κεραμίδια, εγκιβωτισμένη σε συνεχές περιμετρικό στηθαίο. Η κάτοψή του είναι ορθογωνική, με τον όγκο του εσωτερικού κλιμακοστασίου να εξέχει στην πίσω πλευρά. Στην πίσω όψη έχει κατασκευαστεί μεγάλη προσθήκη από οπλισμένο σκυρόδεμα, ξένη προς της αρχική μορφολογία του κτιρίου. Η κατοικία οργανώνεται σε τρία επίπεδα: χαμηλωμένο ισόγειο με βοηθητικές λειτουργίες, υπερυψωμένο ισόγειο με χώρους υποδοχής και διαμονής, και όροφος με χώρους ύπνου. Οι χώροι της κατοικίας παρουσιάζουν τυπική τριμερή διάταξη, εκατέρωθεν των μεγάλων κεντρικών χολ. Στο εσωτερικό υπάρχει δεύτερη ξύλινη είσοδος με υαλοστάσια που λειτουργεί ως ανεμοφράκτης. Διατηρείται επίσης ο πλούσιος ζωγραφικός διάκοσμος στους επίσημους χώρους υποδοχής, με οροφογραφίες που αναπαριστούν έρωτες και νύμφες.
Η πρόσβαση στην κατοικία γίνεται διαμέσου βοτσαλωτής αυλής με φυτική παράσταση που αναγράφει την ημερομηνία 1887, και μέσω δύο ευθύγραμμων κλιμακοστασίων, τοποθετημένων εκατέρωθεν του κεντρικού κατακόρυφου άξονα της πρόσοψης. Τα κλιμακοστάσια οδηγούν σε βεράντα υποδοχής και στην κεντρικά τοποθετημένη είσοδο της κατοικίας, με τοξωτό υπέρθυρο και σταθερό φεγγίτη με έγχρωμα υαλοστάσια. Τον άξονα της εισόδου τονίζει στην όψη το μεγάλο ξύλινο σαχνισί που προβάλει στον όροφο, στηριζόμενο σε καμπυλόσχημα κτιστά φουρούσια. Τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν λιτή επίστεψη με προεξέχον γείσο, ενώ αυτά του ορόφου διαφοροποιούνται και στέφονται με ανάγλυφο φυτικό μοτίβο και διακοσμητικό «κλειδί». Όλες οι όψεις είναι λιτά διαμορφωμένες με κεντρικό κατακόρυφο άξονα συμμετρίας. Στην πίσω όψη διατηρείται το ιδιαίτερο υψίκορμο τοξωτό άνοιγμα για τον φωτισμό του κλιμακοστασίου που συναντάται συχνά σε κατοικίες της οθωμανικής περιόδου.
Οικία Σταθοπούλου | MYT0016
Διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη από τον Σταύρο Σταθόπουλο, εφοπλιστή και προύχοντα της Μυτιλήνης με καταγωγή από τη Ζάκυνθο. Ο Σταθόπουλος είχε οικονομικές συναλλαγές με την Ιταλία, τη Ρουμανία και τη Ρωσία, ενώ εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Μυτιλήνη, έχοντας νυμφευθεί τη Χαρίκλεια, θυγατέρα Κοντή Βουρνάζου. Η κατοικία κατασκευάστηκε την περίοδο 1882-1885 σε σχέδια άγνωστου Ιταλού αρχιτέκτονα και υπό την επίβλεψη του εμπειρικού αρχιτέκτονα Δ. Μεϊμάρη. Η αρχική ιδιοκτησία είχε έκταση 17 στρεμμάτων και περιλάμβανε οπωρώνα, αγροκήπιο και βοηθητικά κτίσματα όπως την κατοικία του κηπουρού, το αμαξοστάσιο, το φυλάκιο της φρουράς δίπλα στην είσοδο, και το περίπτερο αναψυχής. Τα υλικά κατασκευής του κτιρίου μεταφέρθηκαν από την Ιταλία και τη Ρωσία.
Η κατοικία έχει κάτοψη σταυροειδή, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή, ενώ στεγάζεται με ξύλινη κεραμοσκεπή. Στο πίσω μέρος της κατοικίας υπάρχει διώροφη πτέρυγα βοηθητικών χώρων, η οποία στεγάζεται με δώμα. Οι χώροι της οργανώνονται σε τέσσερα επίπεδα: χαμηλωμένο ισόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο με τους επίσημους χώρους υποδοχής, όροφος με τα υπνοδωμάτια της οικογένειας, και σοφίτα. Η κύρια πρόσβαση στην κατοικία γίνεται διαμέσου ευθύγραμμου μαρμάρινου κλιμακοστασίου και βεράντας υποδοχής που εκτείνεται σε όλη την πρόσοψη. Δευτερεύουσες προσβάσεις υπάρχουν για το κατώτερο επίπεδο κάτω από τη βεράντα υποδοχής και στο πίσω μέρος της κατοικίας με δεύτερη βεράντα καθημερινής χρήσης. Σήμερα το κτίριο έχει χωριστεί ανά επίπεδο σε τρεις κατοικίες με ξεχωριστές εισόδους, ενώ έχει κατασκευαστεί εξωτερικό κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον όροφο στη βόρεια πλευρά.
Στο εσωτερικό ακολουθείται η τυπική τριμερής διάταξη των αρχοντικών κατοικιών της περιόδου, με χώρους εκατέρωθεν των κεντρικών μεγάλων χολ. Οι εσωτερικές πόρτες είναι εντυπωσιακές, πολύφυλλες με τοξωτά υπέρθυρα, σταμπωτά κρύσταλλα και πόμολα πορσελάνης. Στα δάπεδα διατηρούνται τα αρχικά ξύλινα παρκέτα με οκταγωνικά σχέδια, και τα ζωγραφιστά κεραμοπλακίδια της εισόδου. Η τραπεζαρία κοσμείται με περίτεχνο μαρμάρινο τζάκι, ενώ σώζεται και η παλιά εστία στην κουζίνα.
Οι όψεις του κτιρίου παρουσιάζουν συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφα άξονα και άλλα χαρακτηριστικά του νεοκλασικού λεξιλογίου, όπως οι γωνιακές παραστάδες και περιμετρικές ταινίες διαχωρισμού των επιπέδων. Η κεντρική είσοδος κοσμείται με μαρμάρινο περιθύρωμα και σταθερό φεγγίτη με περίτεχνη προστατευτική σιδεριά. Στον όροφο προβάλλουν τρεις εξώστες στηριζόμενοι σε χυτοσιδηρά φουρούσια. Στη νότια όψη προβάλει κεντρικά ξύλινο σαχνισί, το οποίο αντικατέστησε το αρχικό μεταλλικό που προϋπήρχε. Τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν μεταλλικά σκούρα για ασφάλεια, δύο ζεύγη υαλοστασίων για θερμομόνωση και ξύλινα εσωτερικά σκούρα για σκίαση και ηλιοπροστασία. Επιβλητική είναι τέλος η κεντρική αυλόθυρα της ιδιοκτησίας, καστροειδούς μορφολογίας και με περίτεχνη μεταλλική σιδεριά.
Οικία Ιωάννη Λαλέλλη | MYT0047&48
Δίδυμες διώροφες αρχοντικές κατοικίες, κατασκευασμένες την περίοδο 1924-1926 επί της οδού Χάλικα, στο προάστειο της Χρυσομαλλούσας. Τις κατοικίες ανέγειρε ο αυτοδημιούργητος έμπορος Ιωάννης Λαλέλλης σε σχέδια του εμπειρικού αρχιτέκτονα Ασημάκη Φούσκα.
Οι κατοικίες φέρουν κοινό φέροντα οργανισμό από λιθοδομή και κοινή ξύλινη τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εγκιβωτισμένη σε συνεχές περιμετρικό στηθαίο. Οι κατοικίες διατάσσονται συμμετρικά ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, ενώ παρουσιάζουν επιρροές από τα ρεύματα του νεοκλασικισμού και του Beaux-Arts. Η κάτοψη του κτιρίου είναι επιμήκης και πλατυμέτωπη, οργανωμένη σε τρία επίπεδα: ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφος. Η κύρια όψη του κτιρίου οργανώνεται σε πέντε ενότητες, εκ των οποίων οι δύο ακραίες είναι πολυγωνικοί πρισματικοί όγκοι. Οι όψεις αρθρώνονται σύμφωνα με το νεοκλασικό τρίπτυχο «βάση-κορμός-στέψη», ενώ ο διαχωρισμός των επιπέδων τονίζεται με περιμετρικές οριζόντιες ταινίες. Παρατηρείται επίσης διαβάθμιση της μορφολογικής επεξεργασίας, με προοδευτική ένταση προς τα πάνω. Τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν πλαισίωση εν είδει ταινίας με ανάγλυφους ρόδακες, ενώ αυτά του ορόφου έχουν ιδιαίτερο ανάγλυφο διάκοσμο στη στέψη και τις ποδιές. Η είσοδος της κάθε οικίας φέρει κλασικιστική πλαισίωση, με παραστάδες, γείσο και επιστύλιο, διακοσμημένο με ανάγλυφους ρόδακες. Στην είσοδο οδηγεί, μετά το προκήπιο, μικρό μαρμάρινο κλιμακοστάσιο και βεράντα υποδοχής επενδυμένη με έγχρωμα τσιμεντοπλακίδια. Στον όροφο οι ακμές του κτιρίου κοσμούνται με παραστάδες με ιωνικού τύπου επίκρανα. Στο επίπεδο της στέψης εμφανίζεται γείσο με οδοντωτή ταινία και διακοσμητικό αέτωμα στα ακραία τμήματα της πρόσοψης, τις ακμές του οποίου κοσμούν ανθέμια.
Οικία Βασιλείου Λαλέλλη | MYT0049
Διώροφη κατοικία, κατασκευασμένη την περίοδο 1922-1924 από τον Βασίλειο Λαλέλλη, έμπορο ελαιόλαδου και αποικιακών με συναλλαγές στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Ως αρχιτέκτονας της κατοικίας αναφέρεται ο Ασημάκης Φούσκας.
Αρχιτεκτονικά, το κτίριο συνδυάζει νεοκλασικά στοιχεία με χαρακτηριστικά άλλων ευρωπαϊκών ρυθμών που το κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού. Η κάτοψή του είναι σύνθετη, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή και στεγάζεται με πολύπτυχη ξύλινη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εγκιβωτισμένη σε περιμετρικό στηθαίο. Οι χώροι του οργανώνονται σε τέσσερα επίπεδα: ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, όροφος και σοφίτα-σερβανί. Οι όψεις του κτιρίου οργανώνονται με βάση το νεοκλασικό τρίπτυχο «βάση-κορμός-στέψη», με τα διαφορετικά επίπεδα να διακρίνονται μεταξύ τους με περιμετρικές οριζόντιες ταινίες. Παρατηρείται επίσης διαβάθμιση της μορφολογικής επεξεργασίας, με προοδευτική ένταση προς τα πάνω. Ογκοπλαστικά, το κτίριο διακρίνεται για την ημιοκταγωνική διώροφη πτέρυγα που προβάλλει στο νότιο τμήμα της κύριας όψης. Η είσοδος της οικίας φέρει κλασικιστική πλαισίωση, με παραστάδες, γείσο και επιστύλιο, διακοσμημένο με ανάγλυφους ρόδακες. Πάνω από την είσοδο προβάλει μικρός εξώστης με μπαλούστρες και περίτεχνα κτιστά φουρούσια. Ιδιαίτερα περίτεχνο διάκοσμο φέρουν τα ανοίγματα του κτιρίου. Στο ισόγειο πλαισιώνονται από παραστάδες και επιστύλιο διακοσμημένο με τρίγλυφα και ρόδακες. Στον όροφο φέρουν προεξέχον γείσο και γεισίποδες, ενώ ανάγλυφες άνθινες συνθέσεις κοσμούν τη στέψη και τις ποδιές. Στην είσοδο οδηγεί, μετά το προκήπιο, μαρμάρινο κλιμακοστάσιο και βεράντα υποδοχής. Στους επίσημους χώρους υπάρχει επίπλαστος διάκοσμος που φιλοτέχνησαν τεχνίτες από την Κωνσταντινούπολη.
Διώροφη Νεοκλασική Κατοικία | MYT0051
Διώροφη νεοκλασική κατοικία, κατασκευασμένη στις αρχές του 20ου αιώνα στην οδό Χάλικα, μια από δύο οδούς που οδηγούσαν στις εξοχές των Μυτιληναίων.
Η κατοικία έχει κάτοψη ορθογωνική, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή, ενώ στεγάζεται με ξύλινη τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εγκιβωτισμένη σε περιμετρικό συνεχές στηθαίο. Οι χώροι της οργανώνονται τυπικά σε τρία επίπεδα: χαμηλωμένο ισόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφος.
Αρχιτεκτονικά, το κτίριο παρουσιάζει αμιγή χαρακτηριστικά του νεοκλασικισμού. Η κύρια όψη οργανώνεται συμμετρικά ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, σε πέντε τμήματα τα οποία διαχωρίζονται με διακοσμητικές παραστάδες. Στο κεντρικό τμήμα τοποθετείται η κύρια είσοδος, ενώ στον όροφο προβάλει μαρμάρινος εξώστης. Ο εξώστης στηρίζεται σε νεοκλασικά χυτοσιδηρά φουρούσια σε ζεύγη και φέρει προστατευτικό μεταλλικό κιγκλίδωμα με μαιάνδρους. Οι παραστάδες καταλήγουν στο ανώτερο επίπεδο σε διακοσμητικά επίκρανα ιωνικού ρυθμού και στηρίζουν το επιστύλιο της στέψης. Το κεντρικό τμήμα τονίζεται επίσης, καθώς σχηματίζει ημικυκλική απόληξη στο επίπεδο της στέψης. Τα ανοίγματα φέρουν λιτή πλαισίωση χωρίς διάκοσμο, ενώ την κατακόρυφη διάσταση τονίζουν οι ποδιές τους που βρίσκονται σε υποχώρηση. Η πλαϊνή βόρεια όψη έχει αντίστοιχα τριμερή διάρθρωση, οργανωμένη με ψηλές παραστάδες και συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, ενώ στο κεντρικό τμήμα προβάλλει εξώστης με μεγάλο άνοιγμα. Οι άλλες δύο όψεις είναι απλούστερης διαμόρφωσης, ενώ παρέχουν δευτερεύουσες προσβάσεις στο χαμηλότερο επίπεδο της κατοικίας.
Διώροφη Αρχοντική Κατοικία | MYT0052
Γωνιακή διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη επί του μετώπου της οδού Χάλικα (σημερινή οδός Ε. Βοστάνη) στις αρχές του 20ου αιώνα.
Η κατοικία έχει κάτοψη τετραγωνική, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή, ενώ στεγάζεται με ξύλινη τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εγκιβωτισμένη σε περιμετρικό συνεχές στηθαίο. Οι χώροι της οργανώνονται κατά το σύνηθες σε τρία επίπεδα: ημιυπόγειο, ισόγειο και όροφος. Στην δυτική πλευρά της κατοικίας υπάρχει ισόγεια λιθόκτιστη πτέρυγα, πιθανά βοηθητικών λειτουργιών, η οποία στεγάζεται με δώμα. Η είσοδος στην κατοικία πραγματοποιείται από την βόρεια πλευρά, διαμέσου της αυλής που φέρει βοτσαλωτή επένδυση με γεωμετρικά μοτίβα. Διατηρούνται επίσης η παλιά μεταλλική πέργκολα και το μαρμάρινο σιντριβάνι της αυλής.
Η κατοικία παρουσιάζει επιμέρους μορφολογικά στοιχεία του νεοκλασικισμού και τριμερή οργάνωση των όψεων σε «βάση-κορμό-στέψη», χωρίς ωστόσο να ακολουθεί άλλες βασικές αρχές της νεοκλασικής σύνθεσης, όπως η συμμετρία των όψεων και η ρυθμικότητα των ανοιγμάτων. Η βάση του κτιρίου είναι επενδυμένη με λαξευτή πέτρα και διαχωρίζεται από τον κορμό με περιμετρική λίθινη ταινία. Τη στέψη διαμορφώνει διακοσμητικό επιστύλιο, προεξέχον γείσο και συνεχές στηθαίο, το οποίο κοσμούν ημικυκλικές απολήξεις. Τις ακμές του κτιρίου κοσμούν ψηλές παραστάδες οι οποίες φέρουν σύνθετα επίκρανα που στηρίζουν τη στέψη. Η κεντρική είσοδος φέρει κλασικιστική πλαισίωση με μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα και επίστεψη με διακοσμητικό αέτωμα στηριζόμενο σε λίθινα φουρούσια. Η μορφολογική επεξεργασία των ανοιγμάτων διαφοροποιείται ανά όροφο, ενώ εντείνεται καθ’ ύψος κατά τα νεοκλασικά πρότυπα. Έτσι, τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν περιμετρική κορνίζα, ευθύγραμμο γείσο και λίθινη ποδιά με διακοσμητικά φουρούσια, ενώ αυτά του ορόφου φέρουν ελαφρώς καμπυλωμένο υπέρθυρο με ανάγλυφα διακοσμητικά στοιχεία. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του κτιρίου είναι η καμπύλη απότμηση της βορειοανατολικής ακμής, η οποία τονίζεται από την προβολή αντίστοιχα καμπύλου μαρμάρινου εξώστη στον όροφο.
Πύργος Κανταναδέλλη | MYT0053
Κατοικία αμυντικής και οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, κατασκευασμένη πριν από τα μέσα του 19ου αιώνα στην περιοχή της Χρυσομαλλούσας. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα σωζόμενα κτίρια της Μυτιλήνης που διατηρεί την αρχική του μορφή.
Τα πυργόσπιτα ήταν εξοχικές κατοικίες στα περίχωρα της Μυτιλήνης, όπου παραθέριζε η ανώτερη κοινωνική τάξη των γαιοκτημόνων και απ’ όπου επέβλεπε τις εποχικές αγροτικές εργασίες, όπως τη συλλογή των ελαιόκαρπων. Τα πυργόσπιτα περιβάλλονταν κατά κανόνα από αγροκήπια, περιτοιχισμένα από ψηλούς μαντρότοιχους. Τον αμυντικό τους χαρακτήρα επέβαλαν εξωτερικές απειλές, όπως η πειρατεία και η ληστεία, που εξαλείφθηκαν σταδιακά μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.
Η κατοικία αναπτύσσεται καθ’ ύψος κατά το πρότυπο της τυπολογίας του πύργου. Είναι τριώροφη με κάτοψη τετραγωνική, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή μέχρι τον πρώτο όροφο, ενώ διαμορφώνεται με ελαφριά ξύλινη κατασκευή και μεγαλύτερο εμβαδό στο ανώτερο επίπεδο (σαχνισί). Στεγάζεται με ξύλινη κεραμοσκεπή, η οποία εδράζεται τυπικά σε έντονα προεξέχον ξύλινο γείσο. Το ισόγειο είχε αρχικά αποθηκευτική λειτουργία, πλακοστρωμένο δάπεδο και ένα μόνο άνοιγμα για τον φωτισμό του εσωτερικού εκτός από την είσοδο. Στον πρώτο όροφο βρισκόταν η κουζίνα, ενώ στον δεύτερο οι κύριες λειτουργίες της κατοικίας με τρία δωμάτια και έναν προθάλαμο. Τα ανοίγματα στα δύο πρώτα επίπεδα είναι περιορισμένα και προστατεύονται με σιδεριές για λόγους ασφαλείας. Η ξύλινη τοιχοποιία στο ανώτερο επίπεδο επέτρεπε την ανάπτυξη πιο άνετων χώρων διαμονής για την οικογένεια και πλήθος ανοιγμάτων για επαρκή αερισμό και ηλιασμό. Τα ανοίγματα φέρουν ξύλινα ταμπλαδωτά σκούρα Οι αρχιτεκτονικές προεξοχές του ορόφου -σαχνισιά- προβάλουν σε όλες τις όψεις του κτιρίου, στηρίζονται εξωτερικά με συνεχείς ξύλινες κοιλόκυρτες αντηρίδες, ενώ οι ακμές τους κοσμούνται με ξύλινες παραστάδες.
Αρχοντική Κατοικία | MYT0054
Διώροφη κατοικία, κατασκευασμένη στην περιοχή της Χρυσομαλλούσας στις αρχές του 20ου αιώνα.
Το κτίριο έχει κάτοψη τετραγωνική, είναι κατασκευασμένο από φέρουσα λιθοδομή και στεγάζεται με ξύλινη κεραμοσκεπή με γαλλικά κεραμίδια, εγκιβωτισμένη σε συνεχές περιμετρικό στηθαίο. Η κατοικία οργανώνεται σε τρία επίπεδα: ημιυπόγειο με βοηθητικές λειτουργίες, υπερυψωμένο ισόγειο με χώρους υποδοχής και διαμονής, και όροφος με χώρους ύπνου. Οι χώροι της κατοικίας παρουσιάζουν τυπική τριμερή διάταξη, εκατέρωθεν των μεγάλων κεντρικών χολ.
Η πρόσβαση στην κατοικία γίνεται διαμέσου του προκηπίου, του μαρμάρινου κλιμακοστασίου και της βεράντας υποδοχής. Η είσοδος βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα και κοσμείται με μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα. Τον άξονα της εισόδου τονίζει στην όψη η αρχιτεκτονική προεξοχή του ορόφου που παραπέμπει στο παραδοσιακό σαχνισί. Ο ημιυπαίθριος χώρος που διαμορφώνεται φέρει μεγάλα ανοίγματα και στηρίζεται σε καμπυλόσχημα κτιστά φουρούσια. Η μορφολογική επεξεργασία των ανοιγμάτων διαφοροποιείται ανά όροφο, ενώ εντείνεται καθ’ ύψος κατά τα νεοκλασικά πρότυπα. Τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν επίστεψη με διακοσμητικό «κλειδί», ενώ αυτά του ορόφου πλαισιώνονται από ζεύγος παραστάδων που στηρίζουν διακοσμητικό επιστύλιο. Χαρακτηριστικό στοιχείο του κτιρίου είναι η διαμόρφωση του επιχρίσματος όλων των όψεων με οριζόντιες σκοτίες. Αντίστοιχα, οι ακμές του κτιρίου κοσμούνται με οριζόντιους πεσσούς. Τέλος, στο κτίριο διατηρείται σήμερα το ιδιαίτερο μεταλλικό στοιχείο που κοσμεί την κορυφή της στέγης.
Νεοκλασική Κατοικία | MYT0055
Διώροφη νεοκλασική κατοικία, κατασκευασμένη στις αρχές του 20ου στην περιοχή της Χρυσομαλλούσας. Σήμερα στεγάζει παιδικό σταθμό του Δήμου Μυτιλήνης.
Η κατοικία έχει κάτοψη ορθογωνική, κατασκευασμένη από φέρουσα λιθοδομή, ενώ στεγάζεται με ξύλινη τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εγκιβωτισμένη σε περιμετρικό συνεχές στηθαίο. Οι χώροι της οργανώνονται σε τρία επίπεδα: χαμηλωμένο ισόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφος.
Αρχιτεκτονικά, το κτίριο παρουσιάζει αμιγή χαρακτηριστικά του νεοκλασικισμού, όπως η συμμετρία και η τριμερής οργάνωση των όψεων σε «βάση-κορμό-στέψη». Η βάση του κτιρίου διαχωρίζεται από τον κορμό με περιμετρική λίθινη ταινία, ενώ τα ανοίγματα έχουν λίθινα περιθυρώματα και προστατευτικές σιδεριές. Η κύρια όψη οργανώνεται συμμετρικά ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, σε τρία τμήματα τα οποία διαχωρίζονται με διακοσμητικές παραστάδες. Στο κεντρικό τμήμα τοποθετείται η κύρια είσοδος, ενώ στον όροφο προβάλει μαρμάρινος εξώστης. Ο εξώστης στηρίζεται σε νεοκλασικά χυτοσιδηρά φουρούσια σε ζεύγη και φέρει προστατευτικό μεταλλικό κιγκλίδωμα. Η εξωστόθυρα στέφεται με προεξέχον γείσο και πλαισιώνεται με διακοσμητικές κόγχες εκατέρωθεν, οι οποίες τονίζουν τον άξονα συμμετρίας. Το κεντρικό τμήμα καταλήγει σε διακοσμητικό αέτωμα στο επίπεδο της στέψης. Στην είσοδο οδηγεί, διαμέσου του προκηπίου, μαρμάρινο κλιμακοστάσιο που καταλήγει σε βεράντα υποδοχής. Την είσοδο πλαισιώνει λιθόγλυπτο περιθύρωμα και προεξέχον γείσο. Η μορφολογική επεξεργασία των ανοιγμάτων διαφοροποιείται ανά όροφο, ενώ εντείνεται καθ’ ύψος κατά τα νεοκλασικά πρότυπα. Έτσι, τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν περιμετρική κορνίζα με ευθύγραμμο υπέρθυρο και αετωματική απόληξη, ενώ αυτά του ορόφου φέρουν ελαφρώς καμπυλωμένο υπέρθυρο με και κορνίζα με διακοσμητικό «κλειδί». Με αντίστοιχο τρόπο και με τα ίδια μορφολογικά στοιχεία διαμορφώνονται και οι υπόλοιπες όψεις του κτιρίου, ενώ στο πίσω μέρος υπάρχει νεότερη προσθήκη. Ιδιαίτερα επιμελημένη είναι τέλος η αυλόθυρα της ιδιοκτησίας, μεταλλική με περίτεχνες σιδεριές, στηριζόμενη σε στιβαρές λίθινες παραστάδες.