Νησί :Λέσβος
Οικισμός :Καλλονή

Διαδρομή «Χάνια – Αρχοντομαχαλάς»

1

Δίδυμη Αρχοντική Κατοικία | KAL0037-38

Πρόκειται για δείγμα δίδυμης αρχοντικής κατοικίας, που αποτελείται από δύο πλατυμέτωπες κατοικίες με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Οι δύο κατοικίες  είναι όμοιες, φέρουν κοινή στέγη και είναι κατασκευασμένες ως ένα κτίριο. Αυτού του τύπου οι κατοικίες, γνωστές και ως «αδελφομοίρια», μοιράζονταν ανάμεσα σε αδέλφια ως γονική περιουσία. Χαρακτηριστικό τους είναι η απόλυτη συμμετρία μεταξύ τους ως προς ένα κεντρικό άξονα. Στις συγκεκριμένες κατοικίες, πέρα από τη μεταξύ τους συμμετρία, υπάρχει συμμετρία και σε κάθε μία κατοικία ξεχωριστά.

Το κτίριο είναι κτισμένο στις παρυφές του οικισμού, στο βόρειο τμήμα, σε ένα μεγάλο οικόπεδο για τα δεδομένα του οικισμού. Δεν βρίσκεται σε επαφή με άλλα κτίρια, είναι πανταχόθεν ελεύθερο, διαθέτει προκήπιο και η θέση του είναι αποστασιοποιημένη από τον κοινόχρηστο χώρο στο μπροστινό όριο, αλλά και από τα υπόλοιπα όρια του οικοπέδου. Είναι διώροφο, πλατυμέτωπο, με υπερυψωμένο ισόγειο, μεγάλο σε μέγεθος και ύψος που το καθιστά ογκώδες και επιβλητικό.

Σε επίπεδο κάτοψης, για την κάθε κατοικία, διακρίνουμε τριμερή συμμετρική διάταξη με κεντρικό προθάλαμο και παράταξη των χωρών εκατέρωθεν. Σε αντιστοιχία με την κάτοψη οργανώνεται και η όψη της κάθε κατοικίας, με τριμερή διάταξη και απόλυτη συμμετρία ως προς ένα κεντρικό άξονα, με το κεντρικό τμήμα όπου τοποθετείται η κύρια είσοδος να είναι ιδιαίτερα τονισμένο. Παράλληλα, γίνεται και οριζόντιος τριμερής διαχωρισμός της όψης σε βάση, κορμό και στέψη. Τα ανοίγματα και των δύο κατοικιών διατάσσονται σε κατακόρυφους και κοινούς οριζόντιους άξονες.

Το κτίριο είναι κατασκευασμένο από λιθοδομή και στην πρόσοψή του φέρει λίθινα διακοσμητικά στοιχεία σε προεξοχή. Μόνο η μία κατοικία φέρει επίχρισμα στην κύρια όψη, πάνω στο οποίο προβάλλονται εντονότερα στα διακοσμητικά στοιχεία της όψης.

Κεντρικά, στην κάθε κατοικία, είναι τοποθετημένο το εξωτερικό κλιμακοστάσιο που οδηγεί στην κύρια είσοδο και πάνω από την είσοδο τοποθετείται ο εξώστης, με σιδηρά κιγκλιδώματα και περίτεχνα λίθινα φουρούσια. Όλο το κεντρικό τμήμα πλαισιώνεται με λίθινες ψευδοπαραστάδες, που ξεκινούν από τη στάθμη του ισογείου και εντείνουν την κατακόρυφη διάσταση του κτιρίου, οι οποίες κοσμούνται στη στέψη τους με ιονικού ρυθμού κιονόκρανα, τα οποία φέρουν επιστύλιο ως τμήμα του γείσου της στέγης σε μικρή εσοχή. Πιθανό στο τμήμα αυτό να υπήρχε πρόβλεψη για αέτωμα.

Οι στάθμες των ορόφων διαχωρίζονται με λίθινες διακοσμητικές οριζόντιες ταινίες σε προεξοχή και οι ακμές του κτιρίου, καθώς και η ενδιάμεση θέση που διαχωρίζονται τα δύο κτίρια κοσμούνται με οδοντωτούς γωνιόλιθους σε προεξοχή.

Τα ανοίγματα του κτιρίου είναι διακοσμημένα με λίθινες κορνίζες σε προεξοχή, οδοντωτές στο ισόγειο και απλές στον όροφο, και φέρουν γείσα με διακοσμητικά κλειδιά. Οι κορνίζες των ανοιγμάτων προεκτείνονται σε όλο το ύψος του ορόφου εντείνοντας  την κατακόρυφη διάσταση του ανοίγματος.  Οι ποδιές των παραθύρων είναι επίσης λίθινες, βρίσκονται σε εσοχή και φέρουν διακοσμητικές ροζέτες στο κέντρο τους.

Τα κουφώματα του κτιρίου είναι όλα ξύλινα, με ανοιγόμενα εξώφυλλα «γαλλικού» τύπου στα παράθυρα. Στα παράθυρα του υπογείου δεν υπάρχουν εξώφυλλα - σκούρα και φέρουν μεταλλικές προστατευτικές σιδεριές. Ιδιαίτερα επιμελημένες είναι οι θύρες της κεντρικής εισόδου, που φέρουν υαλοστάσια με διακοσμητικές προστατευτικές σιδεριές και φεγγίτη.

Η απόληξη του κτιρίου φέρει λίθινο γείσο σε προεξοχή και το κτίριο επικαλύπτεται με τετράριχτη στέγη που φέρει επικεράμωση «γαλλικού» τύπου.

Στις πλάγιες όψεις χαρακτηριστικό είναι το μεγάλο τοξωτό άνοιγμα σε ενδιάμεση στάθμη, που μαρτυρά τη θέση της εσωτερικής σκάλας.



2

Δημοτικό Σχολείο Καλλονής | KAL0039

Μεγαλοπρεπές εκπαιδευτικό κτίριο με μνημειακό χαρακτήρα. Το Δημοτικό Σχολείο Καλλονής έχει χαρακτηριστεί και προστατεύεται ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1985. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1923-1929 στα πρότυπα της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με στοιχεία εκλεκτικισμού, ως επίσημη μορφολογική επιλογή των σχολικών κτιρίων εκείνης της περιόδου.

Το κτίριο είναι κατασκευασμένο στο σύνολό του από φέρουσα λιθοδομή και είναι επιχρισμένο. Αποτελείται από ημιυπόγειο και υπερυψωμένο ισόγειο. Η κάτοψη του κτιρίου είναι σχήματος Η. Οργανώνεται με συμμετρική διάταξη των χώρων, με έναν κεντρικό οριζόντιο προθάλαμο και δύο πτέρυγες εκατέρωθεν και κάθετα σε αυτόν, όπου φιλοξενούνται οι αίθουσες διδασκαλίας. Το σύνολο του κτιριακού όγκου καλύπτεται από στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση, εκτός από το τμήμα που αντιστοιχεί στο πρόπυλο της εισόδου, το οποίο καλύπτεται με δώμα.

Σε αντιστοιχία με την κάτοψη, τριμερής είναι και η οργάνωση της όψης, τόσο κατά την οριζόντια διάσταση (βάση – κορμός – στέψη) όσο και κατά την κατακόρυφη διάσταση, που υπακούει αυστηρά σε έναν κεντρικό άξονα συμμετρίας.

Κεντρικό στοιχείο αποτελεί η κύρια είσοδος του κτιρίου που σηματοδοτείται από κλασικιστικό πρόπυλο με μαρμάρινους κίονες ιωνικού ρυθμού και δύο ζεύγη παραστάδων, που φέρουν επιχρισμένο επιστύλιο και μετόπη. Η στέψη ολοκληρώνεται με οδοντωτή ταινία, προεξέχον γείσο και στηθαίο με μπαλούστρες. Η θύρα της κύριας εισόδου είναι ξύλινη δίφυλλη με ανάγλυφα διακοσμητικά στοιχεία και πλαισιώνεται από μαρμάρινο περιθύρωμα. Στις πτέρυγες, χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελούν τα ρυθμικά επαναλαμβανόμενα μεγάλα ανοίγματα με τα τετράγωνα ξύλινα καΐτια.

Ιστορικά

Το κτίριο σχεδιάστηκε το 1923 από τον Ασημάκη Φούσκα για να στεγάσει αρχικά την Σχολή Αρρένων Καλλονής. Ο Φούσκας ήταν φημισμένος εμπειρικός αρχιτέκτονας του νησιού που σχεδίασε πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια την περίοδο 1900-1930. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε με δαπάνες της Μονής Λειμώνος, της Κοινότητας Καλλονής και των ομογενών της Αμερικής.



3

Δίδυμη Αστική Κατοικία | KAL0035-36

Διώροφο κτίριο με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Χρονολογείται μεταξύ των τελών της δεκαετίας του 1920 και των αρχών της δεκαετίας του 1930. Μαζί με το όμορο κτίριο αποτελούσαν δίδυμες κατοικίες - τα λεγόμενα “αδελφομοίρια”. Πρόκειται για όμοια κτίρια που έχουν κατασκευαστεί διαδοχικά για να στεγάσουν συγγενείς οικογένειες. Έχουν κοινό φέροντα οργανισμό από λιθοδομή και κοινή φέρουσα μεσοτοιχία. Φέρουν κοινή, ξύλινη, τετράριχτη στέγη με ρωμαϊκού τύπου επικεράμωση. Η διαμόρφωση του γείσου της στέγης γίνεται με επάλληλες σειρές από ειδικού τύπου οπτόπλινθους και κεραμικές πλάκες.

Αποτελείται από ισόγειο και όροφο. Σήμερα, τα επίπεδα λειτουργούν ανεξάρτητα μεταξύ τους, με την προσθήκη μεταγενέστερου, εξωτερικού κλιμακοστασίου. Στο ισόγειο στεγάζεται κατάστημα εστίασης, ενώ στον όροφο διατηρείται η αρχική χρήση της κατοικίας. Η διάρθρωση της πρόσοψης γίνεται με δύο κατακόρυφους άξονες ανοιγμάτων στην κάθε κατοικία. Ο διαχωρισμός των επιπέδων τονίζεται με οριζόντια, προεξέχουσα ταινία από συμπαγείς οπτόπλινθους. Τα ανοίγματα οργανώνονται συμμετρικά στους οριζόντιους και κατακόρυφους άξονες. Το σύνολο των όψεων δεν είναι επιχρισμένο και είναι εμφανής η φέρουσα λιθοδομή, με σημειακή χρήση οπτόπλινθων, καθώς και η διαμόρφωση των ακμών του κτιρίου από λαξευτούς γωνιόλιθους.

Τα ανοίγματα διαμορφώνονται στην κύρια όψη με τοξωτά ανώφλια και φέρουν περιθυρώματα και γείσα από συμπαγείς οπτόπλινθους σε προεξοχή. Πλίνθινη διακοσμητική ταινία διατρέχει την πρόσοψη, πάνω από τα γείσα των περιθυρωμάτων του ορόφου. Η διακοσμητική πλαισίωση προεκτείνεται έως την υποκείμενη στάθμη, εντείνοντας την κατακόρυφη διάσταση των παραθύρων. Στην πλάγια όψη, η πλαισίωση των ανοιγμάτων είναι πιο απλή, με συμπαγείς οπτόπλινθους, στο ίδιο επίπεδο με τη λιθοδομή. Στην ίδια όψη, εντοπίζεται κλείσιμο ανοιγμάτων και τοπικές επισκευές με πλίνθους και τσιμεντοειδή υλικά, καθώς και η διάνοιξη ανοίγματος με σκοπό την ανεξάρτητη πρόσβαση στον όροφο.

Στη στάθμη του ισογείου, η εξώθυρα και το παράθυρο έχουν αντικατασταθεί από κουφώματα σύγχρονα, ασύμβατα, με πλαίσιο από συνθετικό υλικό και μεγάλες επιφάνειες τζαμιού. Στον όροφο διατηρούνται τα κουφώματα των παραθύρων που έχουν υαλοστάσια ξύλινα, δίφυλλα, ανοιγόμενα και σκούρα ξύλινα, τετράφυλλα, συμπαγή - ταμπλαδωτά. Η μεταγενέστερη εξώθυρα που οδηγεί στον όροφο, είναι από συνθετικό υλικό, ταμπλαδωτή και φέρει υαλοστάσια και φεγγίτη με προστατευτική σιδεριά.

Εσωτερικά, τόσο το ισόγειο, όσο και ο όροφος έχουν αλλοιωθεί σημαντικά. Ιδιαίτερα το εσωτερικό του ισογείου, λόγω της αλλαγής χρήσης, έχει ανακατασκευαστεί πλήρως και δεν διατηρείται κανένα στοιχείο του αρχικού κτιρίου. Στον όροφο, σώζονται μόνο οι ξύλινες οροφές, καθώς και μία κόγχη που πιθανώς συνδέεται με την θέση του εσωτερικού κλιμακοστασίου. Στην πίσω πλευρά του κτιρίου έχει κατασκευαστεί μεταγενέστερη διώροφη προσθήκη, κατ’ επέκταση του αρχικού κτιρίου.



4

Δίδυμη Αστική Κατοικία | KAL0033-34

Πρόκειται για δείγμα δίδυμης ισόγειας αστικής κατοικίας με νεοκλασικά χαρακτηριστικά στον οικισμό της Καλλονής, κατασκευασμένη στις αρχές του 20ου αι. Οι δύο κατοικίες είναι όμοιες, φέρουν κοινή στέγη και είναι κατασκευασμένες ως ένα κτίριο. Αυτού του τύπου οι κατοικίες, γνωστές και ως «αδελφομοίρια», μοιράζονταν ανάμεσα σε αδέλφια ως γονική περιουσία. Χαρακτηριστικό τους είναι η απόλυτη συμμετρία μεταξύ τους ως προς ένα κεντρικό άξονα.

Το κτίριο είναι κτισμένο στο βόρειο τμήμα του οικισμού απέναντι από έναν κοινόχρηστο χώρο πρασίνου. Η θέση του κτιρίου βρίσκεται σε επαφή με τον κοινόχρηστο χώρο στο μπροστινό όριο.

Το κτίριο είναι ισόγειο με υπερύψωση, πλατυμέτωπο και έχει ορθογωνική κάτοψη. Οι όψεις του κτιρίου είναι κατασκευασμένες από εμφανή φέρουσα λιθοδομή με ευρεία χρήση συμπαγών οπτόπλινθων στη διαμόρφωση των ανοιγμάτων. Η κύρια όψη οργανώνεται με απόλυτη συμμετρία ως προς ένα κεντρικό άξονα του κτιρίου. Μορφολογικά διακρίνουμε σε κάθε ανεξάρτητη κατοικία διμερή διάταξη, με την είσοδο να βρίσκεται εσωτερικά και εξωτερικά να τοποθετούνται οι κύριοι χώροι.

Το ισόγειο είναι υπερυψωμένο και η μικρή υπερύψωση επιτρέπει τη δημιουργία ημιυπόγειου χώρου με χαμηλό ύψος κάτω από το δάπεδο του ισογείου. Η βάση του κτιρίου διαχωρίζεται από το ισόγειο με οριζόντια λίθινη διαχωριστική ταινία. Η είσοδος της κάθε κατοικίας βρίσκεται στη στάθμη του δρόμου και το κλιμακοστάσιο βρίσκεται εσωτερικά του κτιρίου.

Τα ανοίγματα διατάσσονται σε κατακόρυφους και οριζόντιους άξονες. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της όψης του κτιρίου αποτελεί η διαμόρφωση των διακοσμητικών στοιχείων από συμπαγείς οπτόπλινθους, όπως τα περιθυρώματα των ανοιγμάτων με γείσο, τα τοξωτά ανώφλια, ανακουφιστικά τόξα πάνω από τα ανοίγματα των εισόδων και το γείσο της στέγης. Λόγω της ανισοσταθμίας των ανοιγμάτων των εισόδων σε σχέση με τα παράθυρα, τα περιθυρώματα των εισόδων προεκτείνονται καθ’ ύψος και ευθυγραμμίζονται τα γείσα των παραθύρων, δίνοντας έμφαση στην κατακόρυφη διάσταση του κτιρίου.

Τα κουφώματα του κτιρίου των παραθύρων είναι ξύλινα, ανοιγόμενα, με «γαλλικά» εξώφυλλα. Η θύρα εισόδου, μοιάζει να έχουν αντικατασταθεί γύρω στη δεκαετία του ’60, με σιδερένια που φέρουν υαλοστάσια και μικρό μεταλλικό στέγαστρο.

Η στέγη του κτιρίου είναι τετράριχτη στέγη και φέρει «ρωμαϊκού» τύπου επικεράμωση.



5

Ισόγεια Αστική Κατοικία | KAL0032

Ιδιαίτερο δείγμα ισόγειας αστικής κατοικίας κατασκευασμένης το 1940. Το κτίριο έχει κάτοψη σε σχήμα Γ και αποτελείται από ημιυπόγειο και υπερυψωμένο ισόγειο. Ο κύριος όγκος του κτιρίου στεγάζεται με δίρριχτη ξύλινη στέγη με ρωμαϊκού τύπου επικεράμωση. Το δεύτερο σκέλος του Γ στεγάζεται με δώμα και φέρει περιμετρικό στηθαίο. Η διαμόρφωση των όψεων ακολουθεί την τριμερή διάταξη «βάση-κορμός-στέψη». Η βάση του κτιρίου είναι κατασκευασμένη από εμφανή φέρουσα λιθοδομή. Το πάνω μέρος του κτιρίου είναι κατασκευασμένο από εμφανή φέρουσα οπτοπλινθοδομή, γεγονός που το καθιστά μοναδικό αρχιτεκτονικό δείγμα στην ευρύτερη περιοχή. Η στέψη του κτιρίου ορίζεται από περιμετρικό γείσο από οπτόπλινθους και αετωματική απόληξη στις στενότερες όψεις. Στο αέτωμα εμφανίζεται σχηματισμένο με οπτόπλινθους το σύμβολο του σταυρού, γεγονός που καταδείκνυε τη χρήση του κτιρίου ως κατοικία του ιερέα του χωριού. Η κύρια όψη παρουσιάζει συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα. Η είσοδος βρίσκεται κεντρικά τοποθετημένη και σε αυτή οδηγεί εξωτερικό κλιμακοστάσιο που καταλήγει σε μικρή βεράντα. Τα ανοίγματα έχουν ελαφρά τοξωτά περιθυρώματα και ξύλινα σκούρα ταμπλαδωτά γαλλικού τύπου. Το κτίριο σήμερα ανήκει στον Δήμο Δυτικής Λέσβου και λειτουργεί ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Ιστορικά

Οικία Κων. Βασιλειάδη, σήμερα ιδιοκτησία του Δήμου Δυτικής Λέσβου.



6

Αρχοντική Κατοικία | KAL0047

Τριώροφη αρχοντική κατοικία του 1930. Το κτίριο εντάσσεται μορφολογικά στο πλαίσιο του εκλεκτικισμού, παρουσιάζοντας στοιχεία κυρίως νεοκλασικά, αλλά και νεομπαρόκ (αέτωμα στέγης). Αποτελείται από ισόγειο και δύο ορόφους και έχει κάτοψη “τύπου Γ”. Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είναι από λιθοδομή και φέρει σύνθετη στέγη, ακολουθώντας το σχήμα της κάτοψης, με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Χαρακτηριστικό στοιχείο της πρόσοψης αποτελεί η διαμόρφωση πρισματικού προεξέχοντα όγκου, έως τη στάθμη του ορόφου, που προσδίδει στο κτίριο ιδιαίτερη πλαστικότητα.

Το σύνολο των όψεων είναι επιχρισμένο και η διάταξη των ανοιγμάτων ακολουθεί τους κατακόρυφους και οριζόντιους άξονες. Στην κύρια όψη ο κεντρικός κατακόρυφος άξονας τονίζεται, καθώς καταλήγει σε τοξωτό - νεομπαρόκ αέτωμα που φέρει στρογγυλό φεγγίτη. Η στέψη της πρόσοψης κοσμείται με τριμερές, επιχρισμένο, προεξέχον γείσο με επικεράμωση. Εκατέρωθεν του κεντρικού αετώματος διαμορφώνεται στηθαίο με πεσσούς και μπαλούστρες, που επίσης έχει  επικεράμωση. Η κύρια είσοδος με το επιβλητικό εξωτερικό κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον πρώτο όροφο, είναι κεντρικά τοποθετημένα. Η περίτεχνη κεντρική εξώθυρα είναι ξύλινη, δίφυλλη, με υαλοστάσια με διακοσμητικά στοιχεία και φέρει λίθινο, τοξωτό περιθύρωμα. Ακριβώς από πάνω, διαμορφώνεται στεγασμένος εξώστης σε υποχώρηση, που πλαισιώνεται από επάλληλα ζεύγη παραστάδων.

Παράλληλα, διακρίνεται και ο τριμερής διαχωρισμός της πρόσοψης σε βάση, κορμό και στέψη, η μορφολογική επεξεργασία της οποίας διαχωρίζεται ανά επίπεδο. Ο διαχωρισμός των επιπέδων υποδηλώνεται και με οριζόντιες ταινίες σε προεξοχή. Το ισόγειο διαχωρίζεται από τον πρώτο όροφο με απλή, λίθινη ταινία, ενώ οι υπερκείμενοι όροφοι με ταινία από τραβηχτό επίχρισμα. Οι ακμές του κτιρίου, στις στάθμες των ορόφων κοσμούνται με λίθινες παραστάδες, ενώ στο επίπεδο του ισογείου διαμορφώνονται με λίθινους, οδοντωτούς γωνιόλιθους σε προεξοχή. Στη στάθμη του ισογείου, τα ανοίγματα διαμορφώνονται με τοξωτά ανώφλια και λίθινα περιθυρώματα. Τα παράθυρα των ορόφων είναι  ορθογωνικά. Αυτά του πρώτου ορόφου φέρουν μεγάλο διακοσμητικό κλειδί στο ανώφλι τους, ενώ του δευτέρου πλαισιώνονται με ζεύγη επιχρισμένων παραστάδων. Η έντονη διακοσμητική διάθεση εκδηλώνεται επίσης και με χάραξη στο επίχρισμα, σε απομίμηση ισόδομου συστήματος, στον προεξέχοντα, πρισματικό όγκο της πρόσοψης.

Η περίφραξη του αύλειου χώρου αποτελείται από σιδηρά κιγκλιδώματα σε λίθινη βάση και κεντρική, περίτεχνη, μεταλλική αυλόπορτα εισόδου. Στην πίσω πλευρά της κατοικίας υπάρχει μεταγενέστερη, διώροφη προσθήκη κατ’ επέκταση του αρχικού κτιρίου.



7

Αρχοντική Κατοικία | KAL0044

Διώροφο κτίριο ορθογωνικής κάτοψης με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Χρονολογείται μεταξύ των τελών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Το κτίριο είναι στενομέτωπο και φέρει ξύλινη, τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Αποτελείται από ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο. Η κύρια όψη του κτιρίου είναι επιχρισμένη και η διάρθρωση της δεν ακολουθεί απολύτως τον κατακόρυφο άξονα συμμετρίας. Στη στάθμη του ισογείου, διαμορφώνονται τρεις άξονες ανοιγμάτων, με την κύρια είσοδο να είναι έκκεντρα τοποθετημένη, σε υπερύψωση αριστερά. Ο όροφος, οργανώνεται επίσης με τρεις άξονες ανοιγμάτων, με την εξωστόθυρα να βρίσκεται στο μέσον. Η πλάκα του εξώστη είναι μαρμάρινη και εδράζεται σε περίτεχνα σιδερένια φουρούσια. Όλα τα ανοίγματα της πρόσοψης πλαισιώνονται από λίθινο περιθύρωμα, με ιδιαίτερη διακόσμηση. Φέρουν ελαφρά τοξωτό υπέρθυρο με διακοσμητικό «κλειδί» και προεξέχον γείσο, ενώ την ποδιά κοσμούν γεισίποδες με ενδιαφέρουσα γεωμετρία. Η περίτεχνη κεντρική εξώθυρα είναι ξύλινη, δίφυλλη, με υαλοστάσια με διακοσμητικά στοιχεία και φέρει λίθινο, τοξωτό περιθύρωμα με ανάγλυφα διακοσμημένο «κλειδί». Ο διαχωρισμός των επιπέδων στην πρόσοψη τονίζεται με απλή, λίθινη, οριζόντια ταινία σε προεξοχή. Οι ακμές του κτιρίου διαμορφώνονται με λίθινες παραστάδες που καταλήγουν σε λιτά επίκρανα. Η απόληξη της στέγης γίνεται με τριμερές, γείσο με λίθινες ταινίες. Τις γωνίες της στέγης κοσμούν ακροκέραμα. Τα ανοίγματα των υπόλοιπων όψεων είναι απλούστερα με λιτά λίθινα περιθυρώματα. Η περίφραξη του αύλειου χώρου αποτελείται από σιδηρά κιγκλιδώματα σε λίθινη βάση και περίτεχνη, μεταλλική αυλόπορτα εισόδου. Στο μπροστινό και το πίσω μέρος του κτιρίου έχουν προστεθεί μεταγενέστεροι όγκοι που αλλοιώνουν την αισθητική των όψεων.



8

Παλιό Ξενοδοχείο «Χάνι» | KAL0049

Διώροφο κτίριο ορθογωνικής κάτοψης με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Χρονολογείται μεταξύ των τελών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Το κτίριο είναι πλατυμέτωπο και φέρει ξύλινη, τετράριχτη στέγη με βυζαντινού τύπου επικεράμωση. Αποτελείται από ισόγειο και όροφο. Η αρχική του χρήση ήταν αυτή του ξενοδοχείου. Στο ισόγειο λειτουργούσε παράλληλα και καφενείο-εστιατόριο και αρτοποιείο. Σήμερα το κτίριο είναι χωρίς χρήση και βρίσκεται σε κακή κατάσταση διατήρησης. Μόνο στο δεξιό - βορεινό τμήμα στεγάζεται υποτυπωδώς παντοπωλείο.

Η κύρια όψη του κτιρίου είναι επιχρισμένη και η διάρθρωση της δεν ακολουθεί τους κατακόρυφους άξονες συμμετρίας. Εντοπίζονται τοπικές αποκολλήσεις του επιχρίσματος, όπου είναι εμφανής η κατασκευαστική δομή της πρόσοψης από συμπαγή οπτοπλινθοδομή. Ο διαχωρισμός των επιπέδων τονίζεται με φαρδιά οριζόντια διακοσμητική ταινία από τραβηχτό επίχρισμα, υπό τη μορφή προεξέχοντος γείσου. Στη στάθμη του ορόφου, τα ανοίγματα διαμορφώνονται με διακοσμητική πλαισίωση από τραβηχτό επίχρισμα που φέρει γείσο. Η στέψη του κτιρίου κοσμείται με επιχρισμένο γείσο αποτελούμενο από επάλληλες διακοσμητικές ταινίες, η κατώτερη εκ των οποίων φέρει επαναλαμβανόμενα γεωμετρικά μοτίβα και η επόμενη οδοντωτό διάκοσμο.

Σύμφωνα με παλαιότερες φωτογραφίες, το δεξιό - βόρειο τμήμα του κτιρίου αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη (χτισμένη μεταξύ των δεκαετιών του 1910 με 1930), στην οποία ωστόσο ακολουθήθηκαν τα ίδια ρυθμολογικά χαρακτηριστικά. Αυτό το υποδηλώνει και η διαφορετική διάταξη και πλαισίωση ανά ζεύγος των παραθύρων του ορόφου, καθώς και η ύπαρξη παραστάδας που σηματοδοτεί την ακμή του αρχικού κτιρίου. Προφανώς και στις ακμές του υφιστάμενου κτιρίου (συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης), υπήρχαν παραστάδες, οι οποίες έχουν καθαιρεθεί.

Οι πλάγιες όψεις δεν φέρουν ανοίγματα. Στην πίσω όψη εντοπίζονται εκτεταμένες επισκευές και κλείσιμο ανοιγμάτων με διάφορα υλικά. Στον πίσω αύλειο χώρο σώζονται επίσης τμήματα της αρχικής, λίθινης, περίφραξης και ίχνη πιθανών βοηθητικών κτισμάτων. Λόγω της κακής κατάστασης διατήρησης, είναι δύσκολη η πρόσβαση στο εσωτερικό του κτιρίου. Ωστόσο, στο ισόγειο διατηρούνται κάποια από τα αρχικά του στοιχεία, όπως το ξύλινο, εσωτερικό κλιμακοστάσιο και οι ξύλινες οροφές.



9

Αστική Κατοικία | KAL0043

Διώροφο κτίριο ορθογωνικής κάτοψης με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Χρονολογείται μεταξύ των τελών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Το κτίριο είναι πλατυμέτωπο και φέρει ξύλινη, τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Αποτελείται από ισόγειο και όροφο. Η κύρια όψη του κτιρίου είναι επιχρισμένη και η διάρθρωση της δεν ακολουθεί απολύτως τον κατακόρυφο άξονα συμμετρίας. Στη στάθμη του ισογείου, διαμορφώνονται τρεις άξονες ανοιγμάτων, με την κύρια είσοδο να είναι έκκεντρα τοποθετημένη στα δεξιά. Ο όροφος οργανώνεται επίσης με τρεις άξονες ανοιγμάτων, με την εξωστόθυρα να βρίσκεται στο μέσον. Ο εξώστης φέρει περίτεχνο μεταλλικό κιγκλίδωμα. Η πλάκα του εξώστη είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα και εδράζεται σε λιτά φουρούσια. Τα ανοίγματα φέρουν ελαφρά τοξωτό υπέρθυρο με τονισμένο διακοσμητικό «κλειδί». Η εξώθυρα είναι ξύλινη, δίφυλλη, με υαλοστάσια με διακοσμητικά στοιχεία και φέρει λίθινο, τοξωτό υπέρθυρο. Ο διαχωρισμός των επιπέδων στην πρόσοψη τονίζεται με απλή, λίθινη, οριζόντια ταινία σε προεξοχή. Η στέψη της πρόσοψης κοσμείται με επιχρισμένο, προεξέχον γείσο και στηθαίο με τέσσερεις κατακόρυφους πεσσούς τοποθετημένους σε ίσες αποστάσεις κατά μήκος του. Οι ακμές του κτιρίου στον όροφο μόνο διαμορφώνονται με λίθινες παραστάδες που καταλήγουν σε λιτά επίκρανα. Στον αύλειο χώρο οδηγεί περίτεχνη μεταλλική αυλόπορτα εισόδου με εκατέρωθεν ογκώδεις παραστάδες.



10

Αστική Κατοικία | KAL0063

Διώροφη αστική κατοικία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με νεοκλασικά στοιχεία. Το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο από το 1996. Η κατασκευή του κτιρίου χρονολογείται τη δεκαετία του 1930. Αποτελείται από ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο. Η κάτοψή του είναι ορθογωνική και είναι στενομέτωπο ως προς τον άξονα του δρόμου. Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είναι από λιθοδομή και φέρει ξύλινη τετράριχτη στέγη με επικεράμωση από γαλλικού τύπου κεραμίδια.

Από το σύνολο των όψεων μόνο η πρόσοψη είναι επιχρισμένη. Είναι εμφανής η διαμόρφωση της σύμφωνα με το νεοκλασικό πρότυπο βάση-κορμός-στέψη. Ο διαχωρισμός των επιπέδων δηλώνεται με φαρδιές οριζόντιες λίθινες ταινίες. Η στέψη του κτιρίου κοσμείται με επιχρισμένο γείσο αποτελούμενο από επάλληλες διακοσμητικές ταινίες. Τα ανοίγματα της πρόσοψης διαμορφώνονται σε τρεις κατακόρυφους άξονες. Στο επίπεδο του ισογείου η εσοχή και το κλιμακοστάσιο της εισόδου τοποθετούνται έκκεντρα στην αριστερή πλευρά. Εκατέρωθεν του κλιμακοστασίου υπάρχουν κόγχες με ζωγραφικό διάκοσμο. Στο επίπεδο του ορόφου υπάρχει εξώστης κεντρικά τοποθετημένος, τον οποίο συγκρατούν περίτεχνα μεταλλικά φουρούσια. Όλα τα ανοίγματα έχουν ελαφρά τοξωτό υπέρθυρο και κοσμούνται με προεξέχον γείσο και διακοσμητικούς γεισίποδες. Έχουν δίφυλλα υαλοστάσια και σκούρα γαλλικού τύπου, ταμπλαδωτά.

Η διαμόρφωση των υπολοίπων όψεων του κτιρίου είναι πιο απλή. Είναι επιχρισμένες με σαρδελωτό επίχρισμα. Είναι εμφανής η φέρουσα λιθοδομή με τους γωνιόλιθους, καθώς και η κατασκευή του γείσου της στέγης, με επάλληλες σειρές από ειδικού τύπου οπτόπλινθους. Στην πίσω πλευρά του κτιρίου υπάρχει μεταγενέστερη προσθήκη.



11

Αστική Κατοικία | KAL0067

Διώροφη, αστική, κατοικία ορθογωνικής κάτοψης, με νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Χρονολογείται στις αρχές του 20ου αιώνα. Αποτελείται από ισόγειο και όροφο. Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είναι από λιθοδομή και φέρει ξύλινη, τετράριχτη στέγη με επικάλυψη από βυζαντινού τύπου κεραμίδια.

Η κύρια όψη του κτιρίου είναι επιχρισμένη και η διάρθρωση της δεν ακολουθεί απολύτως τους κατακόρυφους άξονες συμμετρίας. Στη στάθμη του ισογείου, διαμορφώνονται δύο άξονες ανοιγμάτων, με την κύρια είσοδο να είναι έκκεντρα τοποθετημένη, σε ελαφριά υπερύψωση. Ο όροφος, οργανώνεται με τρεις άξονες ανοιγμάτων. Δύο εξωστόθυρες οδηγούν στον επιμήκη εξώστη, η πλάκα του οποίου είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα και έχει σιδηρά κιγκλιδώματα και αντηρίδες. Τα ανοίγματα του ισογείου πλαισιώνονται από λίθινο περιθύρωμα, ενώ αυτά του ορόφου δεν φέρουν διακοσμητική πλαισίωση. Ο διαχωρισμός των επιπέδων στην πρόσοψη τονίζεται με απλή, λίθινη, οριζόντια ταινία σε προεξοχή. Οι ακμές του κτιρίου διαμορφώνονται με λίθινους, οδοντωτούς γωνιόλιθους σε προεξοχή, στο ισόγειο, και στη στάθμη του ορόφου κοσμούνται με λίθινες παραστάδες με επιχρισμένα επίκρανα. Η απόληξη της στέγης γίνεται με διμερές, επιχρισμένο, γείσο με ταινίες από τραβηχτό κονίαμα.

Η διαμόρφωση των υπολοίπων όψεων του κτιρίου είναι πιο απλή. Είναι ανεπίχριστες, και είναι εμφανής η φέρουσα λιθοδομή, καθώς και η κατασκευή του γείσου της στέγης, με επάλληλες σειρές από ειδικού τύπου οπτόπλινθους και λίθινες (στις πλάγιες - δυτική και ανατολική όψη), ή κεραμικές πλάκες (στην πίσω - νότια όψη). Στην πίσω όψη, οι παρειές των ανοιγμάτων διαμορφώνονται με συμπαγείς οπτόπλινθους, στο ίδιο επίπεδο με τη λιθοδομή, ενώ στα ανώφλια τους έχει γίνει τοπική ενίσχυση με ενιαίο διάζωμα οπλισμένου σκυροδέματος. Στην πλάγια - ανατολική όψη, εντοπίζονται κλεισίματα δύο παραθύρων.

Λόγω της κακής κατάστασης διατήρησης, είναι δύσκολη η πρόσβαση στο εσωτερικό του κτιρίου. Ωστόσο, διακρίνεται η τυπολογική οργάνωση των εσωτερικών χώρων, σε αντιστοιχία με την όψη. Το ισόγειο έχει διμερή οργάνωση. Ο χώρος υποδοχής με το κλιμακοστάσιο ορίζεται από τη θέση της εισόδου και στη μία πλευρά αναπτύσσονται οι χώροι. Στον όροφο, πιθανώς δεν ακολουθείται η ίδια τυπολογική οργάνωση της κάτοψης. Έχει τριμερή διάρθρωση, με τον επιμήκη διάδρομο να είναι κεντρικά τοποθετημένος και εκατέρωθεν του να διατάσσονται τα δωμάτια. Στο ισόγειο διατηρούνται κάποια από τα αρχικά στοιχεία του κτιρίου, όπως το ξύλινο, εσωτερικό κλιμακοστάσιο και οι ξύλινες οροφές.

Η πρόσβαση στον αύλειο χώρο, γίνεται μέσω στεγασμένης εισόδου. Η αυλόθυρα είναι ξύλινη και φέρει μικρή, ξύλινη, στέγη με επικάλυψη από βυζαντινά κεραμίδια. Σε επαφή με την πίσω όψη του κτιρίου, υπάρχουν μεταγενέστερες προσθήκες ή/και προσκτίσματα που σήμερα έχουν σχεδόν καταρρεύσει.



Scroll to Top