Διαδρομή «Ι. Μηταράκη»

Το κτίριο κτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα με αρχές του 19ου αιώνα και άνηκε στην οικογένεια Μέρμηγκα, ευκατάστατη οικογένεια της εποχής με έδρα την Αίγυπτο και έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού μαζί με την δεξαμενή και το μαγγανοπήγαδο.

Πρόκειται για διώροφη λίθινη κατοικία, χαρακτηριστική της εποχής, με ξύλινη κεραμοσκεπή με «Γαλλικού» τύπου κεραμίδια. Συναντάμε τα βασικά μορφολογικά χαρακτηριστικά των αρχοντικών του Κάμπου. Λίθινα πλαίσια στα ανοίγματα του ισογείου, ενδιάμεση ζώνη από Θυμιανούσικη πέτρα σε προεξοχή, ενώ τα ανοίγματα του ορόφου φέρουν πλαίσιο, τοξωτό υπέρθυρο και διακοσμητικό γείσο στο πάνω μέρος από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους, όπου με τον ίδιο τρόπο είναι κατασκευασμένο και το γείσο της στέψης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελούν η εντυπωσιακή βεράντα στα δυτικά με λίθινες κολόνες και στέγαστρο και η μικρότερη στα ανατολικά όπου στηρίζεται σε μαρμάρινους κίονες. Έχει από τις πιο επιμελημένες τοιχοποιίες των αρχοντικών του Κάμπου. Περίπου το 2002 πραγματοποιήθηκαν εργασίες επισκευής από τον τωρινό ιδιοκτήτη.

Στο κτίριο, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού μαζί με την δεξαμενή και το μαγγανοπήγαδο, υπάρχει υπέρθυρο με πιθανή χρονολογία κατασκευής το 1862. Πριν από τους σημερινούς ιδιοκτήτες, ήταν γνωστό και ως Πύργος των Πασπάτηδων. Η οργάνωση της ιδιοκτησίας παραμένει ως έχει, με το παράσπιτο, το πηγάδι με το μάγγανο, τη στέρνα και το περιβόλι. 

Πρόκειται για λιθόκτιστο κτίριο με πολλά μορφολογικά στοιχεία του 18ου Αιώνα. Η τοιχοποιία του στο ισόγειο και τον όροφο είναι εμφανής λιθοδομή και χαρακτηρίζεται ημιλαξευτή ισόδομη με αρμούς. Τα αρχικά ανοίγματα φέρουν λίθινο πλαίσιο, όπου στον όροφο έχουν και διακοσμητικό λίθινο γείσο στο πάνω μέρος. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος πρόσβασης από τον Α όροφο στο δώμα, αλλά και ο ημιυπαίθριος χώρος στον όροφο με λίθινες κολόνες που ενώνονται με καμάρες και φέρουν λίθινους θόλους. Πάνω από τον ημιυπαίθριο αναπτύσσεται μία επιβλητική βεράντα. Από την επισκευή που πραγματοποιήθηκε το 1980 διακρίνουμε αλλαγές στη βόρεια πτέρυγα κυρίως στο τρόπο του αρμολογήματος.

Αρχοντικό του Κάμπου, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού, που άνηκε στην οικογένεια Μέρμηγκα και πουλήθηκε στο δικηγόρο Γαλάτουλα με σημερινούς ιδιοκτήτες τους κληρονόμους του. Κατασκευάστηκε περίπου το 1900. 

Πρόκειται για διώροφο λιθόκτιστο κτίριο με ξύλινη στέγη με κεραμίδια «Γαλλικού» τύπου και εμφανή αδρή τοιχοποιία. Στο ισόγειο, στη πλευρά του δρόμου, τα ανοίγματα φέρουν λίθινο πλαίσιο με διακοσμητικό γείσο, ενώ στις υπόλοιπες πλευρές έχουν απλά τοξωτό υπέρθυρο. Αντίθετα σε όλες τις όψεις του ορόφου, τα ανοίγματα φέρουν πλαίσιο με τοξωτό υπέρθυρο και διακοσμητικό γείσο από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Βασικό χαρακτηριστικό του κτιρίου με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί η εντυπωσιακή βεράντα στη βόρεια πλευρά του κτιρίου, στηριζόμενη σε μαρμάρινους κίονες με λίθινη βάση. Στη βεράντα, όπου μέρος της στεγάζεται με ξύλινο στέγαστρο με μαρμάρινες κολόνες, οδηγούμαστε από μία μεγαλοπρεπή λίθινη κλίμακα. Στο πίσω μέρος του κτιρίου, επί του δρόμου, δεσπόζει ένας ημιυπαίθριος χώρος με λίθινες κολόνες και καμάρες. Η ενδιάμεση ζώνη και το γείσο στέψης είναι από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Στον υπαίθριο του χώρο διατηρούνται ο μάγγανος, η στέρνα, βοτσαλωτό δάπεδο κι η εντυπωσιακή αυλόθυρα με λίθινους πυλώνες. Το κτίριο όπως και ο μαντρότοιχος επισκευάστηκαν το 1980 και η αυλή το 1985.

Το κτήμα επονομαζόμενο ως «Μυλωνάδικο» τοποθετείται στην περιοχή του Κάμπου του Δήμου Χίου. Εντός του κτήματος υπάρχει ένα λιθόκτιστο κτίριο που αποτελείται από ισόγειο και δύο ορόφους και μαζί με τα παραρτήματα του έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και διατηρητέο ιστορικό μνημείο. 

Έχει κατασκευαστεί σε μία φάση, καθώς δεν παρατηρείται ανομοιομορφία στον τρόπο δόμησης της τοιχοποιίας από όροφο σε όροφο, ούτε κάποια διαφοροποίηση των δομικών στοιχείων. Κατασκευαστικά, ο φέρων οργανισμός του κτιρίου έχει ως δομικό υλικό τη πέτρα Θυμιανών αλλά και μεταλλικές διατομές εντός της λιθοδομής.  Παρατηρούμε μεγάλο βαθμό φθοράς, με κυριότερη την απουσία των ενδιάμεσων μεσοπατωμάτων και της στέγης του κτηρίου. Μερικά από τα ισόγεια ανοίγματα φέρουν λίθινο πλαίσιο και σιδεριές προστασίας. Στον Α όροφο, εκτός από τη κύρια θύρα εισόδου που φέρει μαρμάρινο πλαίσιο, τα υπόλοιπα ανοίγματα έχουν ανακουφιστικό τόξο στο πάνω μέρος. Αντίθετα τα ανοίγματα του Β ορόφου φέρουν πλαίσιο με τοξωτό υπέρθυρο και διακοσμητικό γείσο από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Με τον ίδιο τρόπο είναι κατασκευασμένη και η ενδιάμεση ζώνη αλλά και το γείσο στέψης. Στον Β όροφο, στη κύρια πλευρά του κτιρίου, ένας μαρμάρινος εξώστης δεσπόζει πάνω από τη κύρια θύρα εισόδου, με της ιδιαίτερης μορφής κιγκλίδωμα και φουρούσια. Η εξωτερική λίθινη κλίμακα που οδηγεί στη κύρια είσοδο διατηρείται σε καλή κατάσταση, ενώ η βεράντα ως συνέχεια αυτής απουσιάζει πλήρως, διατηρώντας μόνο τα κιγκλιδώματα. 

Εντός της ιδιοκτησίας, συναντάμε τη μεγαλύτερη σε έκταση δεξαμενή, εντός του οικισμού του Κάμπου. Είναι μαρμάρινη με λίθινους κίονες και διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Πέραν της δεξαμενής φέρει πηγάδι και μαγγανοπήγαδο.

Το κτίριο άνηκε στην οικογένεια Μαυροκορδάτου, όπου μεταγενέστερα το δώρισε στο Δήμο Χίου, σημερινό ιδιοκτήτη. Η αρχική του κατασκευή χρονολογείται το 1781. Το κτίριο είχε γκρεμιστεί με το μεγάλο σεισμό της Χίου το 1881, αφήνοντας μόνο κάποια ενδιαφέροντα μορφολογικά στοιχεία του ισογείου.

Το κτίριο ανακατασκευάστηκε στηριγμένο στα υπολείμματα του αρχικού τριώροφου πύργου των Μαυροκορδάτων, αποκτώντας μία διαφορετική μορφή από την αρχική, τηρώντας σε μεγάλο μέρος τα βασικά μορφολογικά στοιχεία των αρχοντικών του Κάμπου. Πρόκειται για λιθόκτιστη κατασκευή με επικάλυψη με ξύλινη στέγη με κεραμίδια «Γαλλικού» τύπου. Στην όψη του κτιρίου επί του δρόμου, διακρίνουμε τα υπολείμματα της αρχικής κατασκευής, τα οποία είναι με εμφανή πέτρα και συγκεκριμένα λαξευτή ισόδομη τοιχοποιία με σχεδόν αφανής αρμούς. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αποτελεί ο ημιυπαίθριο χώρος με λίθινες κολόνες και καμάρες στον όροφο, όπου με την επισκευή έκλεισε με σκοπό τη δημιουργία επιπλέον χώρου. Στο ισόγειο έχουμε ανοίγματα με λίθινο πλαίσιο και σιδεριές προστασίας, ενώ τα παράθυρα από την αρχική κατασκευή φέρουν και τόξο στο πάνω μέρος. Και στον όροφο έχουμε ανοίγματα με λίθινο πλαίσιο και μερικά από αυτά φέρουν και τόξο στο πάνω μέρος. Το ισόγειο με τον Α όροφο, χωρίζονται με μία ενδιάμεση ταινία από θυμιανούσικη πέτρα σε προεξοχή, ενώ το γείσο στέψης του κτιρίου είναι από τραβηχτό κονίαμα. Στην αυλή του διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση, ο μάγγανος, η στέρνα με τις μαρμάρινες γούρνες και το βοτσαλωτό δάπεδο.

Το κτίριο άνηκε αρχικά στη Σεβαστή Ράλλη και αργότερα στην οικογένεια Ατσάλη.

Πρόκειται για διώροφο λιθόκτιστο κτίριο με ξύλινη κεραμοσκεπή με «Γαλλικού» τύπου κεραμίδια και τοξωτή αυλόπορτα. Το κτίριο επισκευάστηκε πρόσφατα, όπου και αρμολογήθηκαν οι τοίχοι κι έκλεισαν κάποια αρχικά ανοίγματα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί ο ημιυπαίθριος χώρος στη πλευρά του δρόμου, όπου καταλήγει το εξωτερικό λίθινο κλιμακοστάσιο και οδηγεί στη θύρα εισόδου του ορόφου. Μία βεράντα με θολωτή στέγαση και διάκοσμο στο ταβάνι. Όλα τα ανοίγματα φέρουν λίθινο πλαίσιο, ενώ στον όροφο συναντάμε λίθινα ανώφλια σε προεξοχή. Η ενδιάμεση ζώνη, όπως και η στέψη του κτιρίου είναι από Θυμιανούσικη πέτρα σε προεξοχή.

Το κτίριο γνωστό και ως «του Αμοίρου» κατασκευάστηκε τον 17ο με 18ο αιώνα, αποτελώντας ένα σπουδαίο δείγμα της εποχής του.

Πρόκειται για λιθόκτιστο κτίριο, όπου σώζεται σε καλή κατάσταση το ισόγειο και τμήμα του διωρόφου τμήματος στο πίσω μέρος του κτιρίου. Παρουσιάζει ιδιαίτερο μορφολογικό ενδιαφέρον αλλά και κατασκευαστικό, με την ημιλαξευτή ισόδομη τοιχοποιία, με μικρά κομμάτια τούβλων στους αρμούς στο μεγαλύτερο τμήμα της τοιχοποιίας και το υπαίθριο καθιστικό με την δημιουργία τοξυλίων στην όψη στο δρόμο. Όλα τα ανοίγματα φέρουν λίθινο πλαίσιο και τόξο στο πάνω μέρος.

Διώροφη λίθινη κατοικία με νεοκλασικά στοιχεία ανακατασκευασμένη μετά τον σεισμό του 1881. Ανήκε στο Νότη Μηταράκη που το κληρονόμησε από τον Παύλο Μηταράκη.

Πρόκειται για κτίριο σύνθετης κάτοψης από φέρουσα λιθοποιία και ξύλινη στέγη με γαλλικά κεραμίδια. Η όψη στο δρόμο χαρακτηρίζεται από την ισόδομη δόμηση στο ισόγειο και την επιχρισμένη τοιχοποιία με ραβδώσεις στον όροφο, καθώς και από την λίθινη ταινία διαχωρισμού. Τα ανοίγματα διαθέτουν μεταλλικά σκούρα στο ισόγειο και ξύλινα στον όροφο. Στο ισόγειο συναντάμε ημικυλινδρικά ανώφλια με τύμπανο ή χωρίς, από εναλλασσόμενου χρώματος θολίτες, ενώ τα ανοίγματα στον όροφο χαρακτηρίζονται από το πλαίσιο τους από τραβηχτό κονίαμα.

Το κτίριο είναι μεγαλοπρεπές από την μεριά του υπαίθριου χώρου με εμφανή τη λιθοδομή. Διαθέτει προεξοχές, καμάρες με δύο χρώματα λίθων, επιβλητικά λίθινα κλιμακοστάσια και περίτεχνο κιγκλίδωμα τόσο στη βεράντα όσο και στους φεγγίτες των ανοιγμάτων.

Η ιδιοκτησία συμπληρώνεται με τις χαρακτηριστικές αυλόπορτες, τα βοτσαλωτά της αυλής και το μαγγανόγυρο.

Πρόκειται για διώροφο κτίριο, όπου το ισόγειο λειτουργεί ως οπτικό βάθρο, με τη χρήση της ημιλαξευτής ισόδομης τοιχοποιίας με κομμάτια από τούβλα στους αρμούς. Σε αυτή τη κατηγορία, ανήκαν κυρίως τα αρχοντικά του Κάμπου που διατηρούσαν το σωζόμενο από το μεγάλο σεισμό ισόγειο. Ο όροφος προστέθηκε μετά το σεισμό και φέρει επικάλυψη με τετράριχτη στέγη με "Γαλλικού" τύπου κεραμίδια. Οι όψεις χαρακτηρίζονται από ασσυμετρία στη θέση των ανοιγμάτων, ενώ μία λίθινη κλίμακα οδηγεί στη βεράντα, η οποία αναπτύσσεται πάνω από χώρο του ισογείου. Όλα τα πλαίσια των ανοιγμάτων, η ενδιάμεση ζώνη και η στέψη είναι από τραβηχτό κονίαμα Στην αυλή της ιδιοκτησίας σώζεται η στέρνα, το μάγγανο και το παράσπιτο.

Στο κτίριο έχει πραγματοποιηθεί επισκευή από τη σημερινή ιδιοκτήτρια με σεβασμό σε όλα τα παραδοσιακά στοιχεία του κτίσματος.

Το κτήμα του Εσάτ Εφέντη, παλιότερα άνηκε στον Μαυρογορδάτο Λακάνα και αργότερα στον Ζωγράφο, Ιωάννη Μηταράκη. Η ιδιοκτησία αποτελείται από δύο παράσπιτα (ανατολικό και βόρειο) κατασκευασμένα περί το 1920, που αποτελούσαν το ατελιέ του ζωγράφου Γιάννη Μηταράκη, και το κυρίως κτήριο κτισμένο την ίδια εποχή με το ατελιέ. Η κατασκευή του κτηρίου δεν ολοκληρώθηκε, δεν χωρίστηκε εσωτερικά και τελικά χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη. Κατοικήθηκαν όμως τα παράσπιτα από επιστάτες και το περιβόλι καλλιεργήθηκε συστηματικά από τους Μηταράκηδες. Το ανατολικό παράσπιτο (το τούρκικο) φαίνεται να είναι τα υπολείμματα ενός πύργου που κτίστηκε τον 17-18ο αιώνα με τη στέρνα του και τον περιβάλλοντά του χώρο. 

Το κτήμα το Εσάτ Εφέντη θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μία εξαίρεση στον κανόνα στη περιοχή του Κάμπου. Πρόκειται για κτήριο, με ανοιχτή στοά στο ισόγειο και απουσία της εξωτερικής κλίμακας. Ο φέρων οργανισμός του είναι από λιθοδομή εμφανή και ξύλινη δίριχτη στέγη με γαλλικά κεραμίδια. Η όψη προς τον δρόμο είναι μεγαλοπρεπής και συμμετρική με τα ανοίγματα με τοξωτά ανώφλια και πλαίσιο από οπτόπλινθους, ενώ τα ανοίγματα των θυρών στις υπόλοιπες όψεις φέρουν πέτρινο πλαίσιο. Οι όψεις του κτιρίου δεν είναι επιχρισμένες. Το γείσο στη στάθμη του πατώματος του ορόφου και στη στέψη του κτιρίου, είναι από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Στη βόρεια πλευρά προς το δρόμο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το χτίσιμο του περιβολότοιχου στο ίδιο ύψος με τη στάθμη του πατώματος του ορόφου, αποτελώντας μία ενιαία επιφάνεια αδρής τοιχοποιίας.Το κτήριο βρίσκεται σε υπαίθριο χώρο με προσκτίσματα, πηγάδι, στέρνα και μπελβεντέρε.

Σημειώνεται ότι η ιδιοκτησία ήταν ενωμένη με τη διπλανή που ανήκε στον Παύλο Μηταράκη. Η έκταση της ιδιοκτησίας είναι από τις μεγαλύτερες του οικισμού του Κάμπου.