Νησί :Λέσβος
Οικισμός :Μυτιλήνη

Διαδρομή «Βουρνάζων & Καβέτσου»

1

Αρχοντική κατοικία «Γ. Χριστοφίδη – Ευστρατίου» | MYT0003


Μεγαλοπρεπής διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη γύρω στο 1885 – 1890, στα αρχιτεκτονικά πρότυπα του νεοκλασικισμού, πιθανόν σχεδιασμένη από τον Αργύρη Αδαλή. 

Η κατοικία κτίστηκε από τον Γιαννίκο Χριστοφίδη, πλούσιο έμπορο που δραστηριοποιήθηκε στην Αίγυπτο, ως προίκα της δεύτερης θυγατέρας του Μερόπης, που παντρεύτηκε τον Απ. Ευστρατίου. Το ζευγάρι κατοίκησε ελάχιστα στο κτίριο, καθώς το 1905 περίπου, εγκαταστάθηκε μόνιμα σε νέα κατοικία στη Σουράδα. Το 1910, λειτούργησε σε αυτό η γαλλική σχολή καλογριών, ενώ το 1913 αγοράστηκε από τους σημερινούς ιδιοκτήτες. 

Η κατοικία οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα (ημιυπόγειο, ισόγειο, όροφο και σοφίτα) και διαθέτει τετραγωνική κάτοψη με τριμερή διάταξη των χώρων, με κεντρικό διαμπερή διάδρομο και δωμάτια εκατέρωθεν. 

Μορφολογικά οι όψεις του κτιρίου διαρθρώνονται με τριμερή οριζόντιο διαχωρισμό σε βάση, κορμό και στέψη, και παρουσιάζουν συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα. Επιπλέον, τριμερή κατακόρυφη διάρθρωση, σε αντιστοιχία με την κάτοψη, παρουσιάζουν οι κύριες όψεις (μπροστά και πίσω) με ιδιαιτέρα τονισμένο και διακοσμημένο το κεντρικό τμήμα, με αξονική τοποθέτηση της κύριας εισόδου και του κλιμακοστάσιου, του εξώστη και της εξωστόθυρας και της αετωματικής απόληξης που κοσμείται με γεισίποδες και ακροκέραμα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ακμές του κτιρίου που κοσμούνται με συνεχείς, και στους δύο ορόφους, κατακόρυφες διπλές παραστάδες με ιονικού ρυθμού επίκρανα, που εντείνουν το ύψος του κτιρίου και φέρουν γεισίποδες και διακοσμητικούς δίσκους στην απόληξη του κτιρίου.



2

Αρχοντική κατοικία «Γ. Χριστοφίδη» | MYT0002


Μεγαλοπρεπής τριώροφη κατοικία, κατασκευασμένη σύμφωνα με τα αρχιτεκτονικά πρότυπα του νεοκλασικισμού και χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΚΑ. Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1875 από τον Λέσβιο έμπορο της διασποράς Γιαννίκο Χριστοφίδη ως προίκα για τον γάμο της κόρη του Δωροθέας με τον ιατρό Κουμαριανό. Οι αρχικοί ιδιοκτήτες μετεγκαταστάθηκαν στην Γαλλία και το κτίριο περιήλθε στην ιδιοκτησία της Αγροτικής Τράπεζας κατά τη δεκαετία του 1940. Από το 1990 φιλοξενεί εκπαιδευτικές και διοικητικές λειτουργίες του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 

Το κτίριο αποτελείται από περίπου 850 τ.μ. τα οποία οργανώνονται σε τέσσερα επίπεδα: ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, όροφος και σοφίτα. Η κάτοψή της είναι τετραγωνική και καλύπτεται από σύνθετη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Παρουσιάζει τριμερή διάταξη της κάτοψης, με κεντρικά μεγάλα χολ και χώρους συμμετρικά εκατέρωθεν, αν και το εσωτερικό του έχει ανακατασκευαστεί. Οι όψεις του κτιρίου οργανώνονται σύμφωνα με τις αρχές του νεοκλασικισμού, με συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, τριμερή καθ΄ ύψος διάταξη (βάση-κορμός-στέψη), οριζόντιο διαχωρισμό των επιπέδων με διακοσμητικές ταινίες, διαφοροποίηση του διακόσμου ανά επίπεδο κλπ. Στην κύρια όψη η συμμετρία τονίζεται από την κεντρικά τοποθετημένη είσοδο με πρόπυλο και επιβλητικό κλιμακοστάσιο. Το πρόπυλο φέρει κλασικιστικό θριγκό με τρίγλυφα και οδοντωτή ταινία. Η κεντρική είσοδος παρουσιάζει μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα, επίσης κατά τα κλασικιστικά πρότυπα. Στα τρία ανώτερα επίπεδα εμφανίζονται ψευδο-παραστάδες οι οποίες διαφοροποιούνται καθ΄ ύψος με επίκρανα δωρικού, ιονικού και κορινθιακού ρυθμού. Το κεντρικό τμήμα της πρόσοψης προεκτείνεται, δημιουργώντας σοφίτα και πλήρες κλασικιστικό αέτωμα με οδοντωτές ταινίες και ακροκέραμα.



3

Αρχοντική κατοικία «Α. Βοστάνη» | MYT0004


Επιβλητική τριώροφη αρχοντική κατοικία, χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΚΑ. Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1927 στην όχθη του ποταμού της Αλυσίδας από τον Λέσβιο έμπορο της Αιγύπτου Αλέξανδρο Βοστάνη. Ως αρχιτέκτονας του κτιρίου αναφέρεται σε προφορικές μαρτυρίες είτε κάποιος Ιατρού από την Αίγυπτο, είτε ο Ασημάκης Φούσκας. Σήμερα, το κτίριο βρίσκεται στην ιδιοκτησία των Φιλανθρωπικών Καταστημάτων Μυτιλήνης και δεν χρησιμοποιείται.  

Αρχιτεκτονικά το κτίριο παρουσιάζει μια έντονα μνημειακή και διακοσμητική διάθεση, συνδυάζοντας κλασικιστικά στοιχεία με χαρακτηριστικά άλλων ευρωπαϊκών ρυθμών που το κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού. Οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα τα οποία παρουσιάζουν διαφορετική μορφολογική επεξεργασία στις όψεις, με τον διάκοσμο να εντείνεται προοδευτικά καθ’ ύψος. Ιδιαίτερα στοιχεία της κύριας όψης αποτελούν οι παραστάδες με τα κορινθιακά επίκρανα στον όροφο, τα πλαίσια των ανοιγμάτων με την αετωματική επίστεψη, ο θριγκός με τις οδοντωτές ταινίες και τους περίτεχνους γεισίποδες που δημιουργούν την στέψη του κτιρίου. Το κεντρικό τμήμα του ορόφου βρίσκεται σε υποχώρηση δημιουργώντας ημιυπαίθριο χώρο. Η σοφίτα επιστέφεται τέλος με αέτωμα και κλασικιστικά ακροκέραμα. Πριν την κύρια είσοδο με το μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα προηγείται άλλη, ξύλινη με υαλοστάσια, που λειτουργεί ως ανεμοφράκτης. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αποτελούν επίσης οι καμπύλοι όγκοι στη δυτική πλευρά του κτιρίου. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τέλος οι σιδεριές των ανοιγμάτων του ημιυπογείου καθώς και τα προστατευτικά κιγκλιδώματα του κλιμακοστασίου, της βεράντας και της περιβόλου.



4

Αρχοντική κατοικία «Τ. Καμπούρη» | MYT0005


Επιβλητική αρχοντική κατοικία, χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΚΑ. Το κτίριο ανεγέρθηκε από τον Λέσβιο έμπορο της διασποράς Τιμολέοντα Καμπούρη την περίοδο 1905-1910. Η κατοικία φιλοξένησε την κλινική Χαραλαμπίδη κατά την περίοδο 1950-1980, ενώ τις τελευταίες δεκαετίες αγοράστηκε από νέους ιδιοκτήτες για εποχική κατοίκηση. 

Αρχιτεκτονικά το κτίριο παρουσιάζει έναν συνδυασμό νεοκλασικών στοιχείων με χαρακτηριστικά άλλων ευρωπαϊκών ρυθμών (Beaux Arts, Picturesque) που το κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού. Ογκοπλαστικά είναι σύνθετο και τοποθετείται επί του προσώπου της ιδιοκτησίας, δημιουργώντας βεράντα υποδοχής στην πρόσοψη. Η κάτοψή του είναι σύνθετη και οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα: ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, όροφος και σοφίτα. Η σοφίτα καλύπτεται με στέγη τύπου mansard (τύπος τετρακλινούς στέγης με απότομες κλίσεις) που παρέχει επιπλέον χώρο στις πλευρές και είναι οπτικά ελκυστική. Παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο τοξωτό φεγγίτη στην κύρια όψη. Ένας πολυγωνικός όγκος τοποθετείται σε προεξοχή στην ανατολική πλευρά του κτιρίου και φιλοξενούσε την τραπεζαρία στο ισόγειο. Το σύνολο των όψεων παρουσιάζει εμφανή ισόδομη λιθοδομή από γκριζόμαυρη πέτρα. Ιδιαίτερα λιθόγλυπτα στοιχεία αποτελούν οι κορνίζες των ανοιγμάτων, οι ακμές τους κτιρίου, οι πεσοί και η οδοντωτή ταινία της στέψης. Οι μπαλούστρες χρησιμοποιούνται ως διακοσμητικό στοιχείο στο στηθαίο της βεράντας, στο περιμετρικό στηθαίο στην στέψη του κτιρίου και στις ποδιές των ανοιγμάτων.



5

Αρχοντική κατοικία «Ν. Δουκαρέλλη» | MYT0001


Μεγαλοπρεπής αρχοντική κατοικία με πλούσιο διάκοσμο, κατασκευασμένη το 1922, από τον Νικόλαο Δουκαρέλη, Λέσβιο έμπορο που δραστηριοποιήθηκε στην Αίγυπτο. Η κατοικία σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο «Φλώρου-Γεωργιάδη» στην Αίγυπτο και την κατασκευή του επέβλεψε ο Ασημάκης Φούσκας. 

Το 1985 χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο κτίριο από το ΥΠΕΧΩΔΕ και το 1997 ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού . 

Αρχιτεκτονικά το κτίριο παρουσιάζει έναν συνδυασμό νεοκλασικών στοιχείων με χαρακτηριστικά άλλων ευρωπαϊκών ρυθμών, όπως αυτό των Beaux Arts που το κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού.

Η κάτοψη, όπως και η ογκοπλασία του κτιρίου είναι σύνθετη, και οργανώνεται σε τρία επίπεδα: ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο. 

Κεντρικά στην πρόσοψη βρίσκεται η κύρια είσοδος του κτιρίου στην οποία οδηγεί ένα μεγαλοπρεπές μαρμάρινο κλιμακοστάσιο με βεράντα εισόδου, ενώ στα δυτικά κυριαρχεί ο προεξέχον πολυγωνικός όγκος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διακοσμήσεις στα υπέρθυρα των τοξωτών ανοιγμάτων του ισογείου, όπως και οι ραβδωτές παραστάδες με ιωνικού ρυθμού επίκρανα στα περιθυρώματα του ορόφου και τα περίτεχνα σιδηρά κιγκλιδώματα και τα φουρούσια των εξωστών. Οριζόντιες διακοσμητικές ταινίες- γείσα τονίζουν τα διαφορετικά επίπεδα, αλλά και ενδιάμεσες στάθμες, όπως τα ανώφλια και τις ποδιές των παραθύρων, ενώ η στέψη του κτιρίου κοσμείται με διμερές γείσο με οδοντωτή ταινία και συμπαγές στηθαίο που εγκιβωτίζει τη ξύλινη στέγη.



6

Χειρουργική Κλινική «Ι. Βουλιούρη» | MYT0006

Πρόκειται για το κτίριο που στεγαζόταν η Χειρουργική Κλινική «Ι. Βουλιούρη». Το κτίριο κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα στο ίδιο οικόπεδο και σε επαφή με την κατοικία του ιατρού για να στεγάσει την κλινική. 

Σήμερα, το κτίριο φιλοξενεί χρήσεις κατοικίας και ιατρείων, και είναι χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και διατηρητέο κτίριο από το ΥΠΕΧΩΔΕ. 

Αρχιτεκτονικά, το κτίριο είναι κατασκευασμένο σύμφωνα με τις αρχές του νεοκλασικισμού με συνδυασμό με εκλεκτικιστικά στοιχεία. Χαρακτηριστική είναι η τριμερής οριζόντια και κατακόρυφη διάρθρωση σε βάση-κορμό-στέψη και ο τονισμός του κεντρικού τμήματος της πρόσοψης με μικρή προεξοχή και ιδιαίτερη μορφολογικά καμπυλόμορφη απόληξη που κοσμείται με κυκλικό ρολόι. 

Το κτίριο είναι στενομέτωπο και οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα (ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, όροφο και σοφίτα). Διαθέτει ορθογωνική σύνθετη κάτοψη του που παρουσιάζει επίσης τριμερή διάταξη, με κεντρικό προθάλαμο και χώρους εκατέρωθεν. Ιδιαίτερο στοιχείο της πρόσοψης αποτελεί η κλειστή κεντρική βεράντα υποδοχής στην οποία καταλήγει το μαρμάρινο κλιμακοστάσιο, που λειτουργεί ως ανεμοφράκτης, με ημικυκλικά τοξωτά ανοίγματα και ξύλινα υαλοπετάσματα. Αντίστοιχης αισθητικής είναι το ξύλινο υαλοπέτασμα του κλειστού ημιυπαιθρίου στον όροφο. Επιπλέον στοιχεία που κοσμούν τις όψεις του αποτελούν η απομίμηση ισόδομης δόμησης στο επίχρισμα με σκοτίες, τα περιθυρώματα και οι κορνίζες των ανοιγμάτων, τα διακοσμητικά κλειδιά των τόξων, οι οριζόντιες ταινίες – γείσα που τονίζουν τις στάθμες του κτιρίου, τα περίτεχνα σιδηρά κιγκλιδώματα, το γείσο της στέγης με την επιχρωματισμένη επιγραφή.



7

Αρχοντική Κατοικία «Ηλιάδη-Βουλιουρή» | MYT0007


Διώροφη αρχοντική κατοικία, χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΚΑ. Το κτίριο κατασκευάστηκε το 1900 σε σχέδια του εμπειρικού αρχιτέκτονα Δ. Μειμάρη. Ιδιοκτήτης ήταν ο Θεόδωρος Ηλιάδης, έμπορος αποικιακών ειδών, ο οποίος παραχώρησε την κατοικία ως προίκα στην κόρη του για τον γάμο της με τον ιατρό Ι. Βουλιουρή. Η ιδιοκτησία αρχικά περιελάμβανε και την όμορη της, στην οποία κτίστηκε αργότερα η κλινική του ιατρού Βουλιουρή. Σήμερα παραμένει σε απόγονους της οικογένειας και στεγάζει γραφεία. 

Αρχιτεκτονικά, το κτίριο είναι κατασκευασμένο με βάση τις αρχές του νεοκλασικισμού και διακρίνεται για την λιτότητα της πρόσοψης με την τριμερή διάρθρωση σε βάση-κορμό-στέψη. Η κάτοψη του κτιρίου είναι τετραγωνική και παρουσιάζει επίσης τριμερή διάταξη, με δωμάτια εκατέρωθεν κεντρικών μεγάλων χολ. Το κτίριο καλύπτεται με ξύλινη τετράριχτη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Η κύρια όψη παρουσιάζει συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, ο οποίος τονίζεται από το μαρμάρινο κλιμακοστάσιο, την κεντρικά τοποθετημένη είσοδο και τον υπερκείμενο εξώστη. Το κλιμακοστάσιο οδηγεί στην βεράντα υποδοχής η οποία πλαισιώνεται από στηθαίο με μπαλούστρες. Η κεντρική είσοδος παρουσιάζει περίτεχνο μαρμαρόγλυπτο υπέρθυρο και περιθύρωμα κατά τα κλασικιστικά πρότυπα. Τα συμμετρικά ανοίγματα της κύριας όψης κοσμούνται με προεξέχον γείσο και διακοσμητικούς γεισίποδες ως επίστεψη. Άλλα αξιόλογα στοιχεία αποτελούν η μεταλλική αυλόπορτα και η μαρμαρόγλυπτη κρήνη που σώζεται στην πίσω αυλή του κτιρίου.



8

Αρχοντική Κατοικία «Λεοντή» | MYT0008


Ιδιαίτερα αξιόλογο δείγμα αρχοντικής κατοικίας κατασκευασμένης το 1916, επί της οδού Καβέτσου, χαρακτηρισμένη ως διατηρητέα από το ΥΠΕΧΩΔΕ. Η κατοικία κτίστηκε από την οικογένεια Λεοντή, που δραστηριοποιήθηκε εμπορικά στην Αλεξάνδρεια της Αίγυπτου. 

Η σημερινή μορφή του κτιρίου είναι αποτέλεσμα προσθετικής διαδικασίας δύο οικοδομικών φάσεων. όπου το 1922 προστέθηκε το μπροστινό τμήμα του κτιρίου που βρίσκεται σε επαφή με το όριο της οδού.

Αρχιτεκτονικά οι όψεις του διαμορφώνονται με στοιχεία εκλεκτικισμού. Το κτίριο οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα (ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, όροφο και σοφίτα), διαθέτει σύνθετη ορθογωνική κάτοψη και η κύρια είσοδος πραγματοποιείται μέσω μεγαλοπρεπούς κλιμακοστασίου από το πλάγιο τμήμα της κατοικίας που βρίσκεται σε υποχώρηση από το επίπεδο του δρόμου. 

Ιδιαίτερο στοιχείο του κτιρίου αποτελεί ο κλειστός- στεγασμένος καμπυλόμορφος εξώστης- βεράντα που φέρει ξύλινο υαλοπέτασμα εν είδη σαχνισιού πάνω από την κύρια είσοδο.

Στο στενό τμήμα της κατοικίας που βρίσκεται επί του μετώπου της οδού τονίζεται η κατακόρυφη διάσταση του κτιρίου μέσω των τριπλών υψίκορμων ανοιγμάτων και των ενδιάμεσων ραβδωτών παραστάδων, καθώς και από την υψικόρυφη αετωματική απόληξη της στέγης. Οι παραστάδες φέρουν τα περίτεχνα φουρούσια του εξώστη με επίπλαστο διάκοσμο εν είδει καλάθου και γείσο από μαιάνδρους.



9

Αρχοντική Κατοικία «Λ. Γούτου» | MYT0009


Μεγαλοπρεπής διώροφη αρχοντική κατοικία κατασκευασμένη το 1911 από τον Λέσβιο έμπορο της διασποράς Λουκά Γούτο. Η κατοικία κατασκευάστηκε σε σχέδια του εγκατεστημένου στη Σμύρνη αρχιτέκτονα Ιγνάτιου Βαφειάδη. Το σύνολο της επίπλωσης προερχόταν από την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη. Σήμερα ανήκει σε απόγονους της οικογένειας, διατηρώντας την αρχική της μορφή, εσωτερική διακόσμηση και επίπλωση. 

Αρχιτεκτονικά, το κτίριο παρουσιάζει έναν συνδυασμό των βασικών αρχών του νεοκλασικισμού με στοιχεία άλλων ευρωπαϊκών ρυθμών που το κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού. Η κάτοψή του είναι σχεδόν τετραγωνική και καλύπτεται με σύνθετη ξύλινη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Η κύρια όψη παρουσιάζει συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, ο οποίος τονίζεται από το μαρμάρινο κλιμακοστάσιο, την κεντρικά τοποθετημένη είσοδο, την υπερκείμενη loggia και τον οβάλ φεγγίτη της σοφίτας. Το κεντρικό τμήμα της κύριας όψης τονίζουν εκατέρωθεν τοποθετημένες παραστάδες, οι οποίες κοσμούνται με τρίγλυφα και ανάγλυφες φυτικές συνθέσεις στο ανώτερο επίπεδο. Το κεντρικό κλιμακοστάσιο οδηγεί στην βεράντα υποδοχής και την κεντρική είσοδο. Η είσοδος παρουσιάζει περίτεχνη μαρμαρόγλυπτη διακόσμηση στο υπέρθυρο. Αντίστοιχα διακοσμημένα υπέρθυρα με φυτικές συνθέσεις και διακοσμημένα κλειδιά παρουσιάζουν τα συμμετρικά ανοίγματα των όψεων. Η loggia διαμορφώνεται σε εσοχή με τοξωτή απόληξη. Εκατέρωθεν υπάρχουν εξώστες οι οποίοι στηρίζονται σε μαρμαρόγλυπτα φουρούσια. Την στέψη του κτιρίου ορίζει περιμετρικό προεξέχον γείσο με διακοσμητικούς γεισίποδες και το περιμετρικό συνεχές στηθαίο της στέγης.



10

Αρχοντική Κατοικία «Μ. Σιμωνίδη» | MYT00010


Διώροφη αρχοντική κατοικία κατασκευασμένη περί το 1910 από τον Μιλτιάδη Σιμωνίδη, Λέσβιο με επιχειρηματική δράση στην Κωνσταντινούπολη. Η ιδιοκτησία ανέρχεται συνολικά σε περίπου δύο στρέμματα και είναι ίση με την όμορη και συγγενική του Λουκά Γούτου.

Αρχιτεκτονικά, η κατοικία είναι λιτή και παρουσιάζει απλοποιημένα κλασικιστικά στοιχεία. Έχει σχεδόν τετραγωνική κάτοψη, με μικρή πτέρυγα στην πίσω πλευρά. Έχει συμμετρική τριμερή διάταξη με χώρους εκατέρωθεν κεντρικών μεγάλων χολ, ενώ στο εσωτερικό φέρει οροφογραφίες. Η κύρια όψη παρουσιάζει συμμετρία ως προς τον κεντρικό κατακόρυφο άξονα, όπου τοποθετείται η κύρια είσοδος, η υπερκείμενη loggia και το άνοιγμα της σοφίτας. Η κεντρική είσοδος παρουσιάζει λιθόγλυπτο περιθύρωμα και κοσμείται με προεξέχον γείσο κατά τα κλασικιστικά πρότυπα. Η εξώθυρα είναι δίφυλλη, ξύλινη με υαλοστάσια και περίτεχνο προστατευτικό κιγκλίδωμα. Τα συμμετρικά ανοίγματα της κύριας όψης κοσμούνται με κορνίζα η οποία προεκτείνεται ως το κατώτερο επίπεδο. Ιδιαίτερο χαρακτήρα προσδίδει στην κύρια όψη η οξυκόρυφη απόληξη της στέγης που δημιουργεί το άνοιγμα της σοφίτας. Στην κύρια όψη υπάρχουν μεταγενέστερες προσθήκες στο κατώτερο επίπεδο, όπου σήμερα λειτουργούν καταστήματα.



11

Αρχοντική Κατοικία «Δ. Αλατζά» | MYT00011


Διώροφη αρχοντική κατοικία, κατασκευασμένη περί το 1912 από τον Δημήτριο Αλατζά, πρόκριτο της οθωμανικής περιόδου και γόνο παλιάς οικογένειας γαιοκτημόνων και εμπόρων του νησιού. Η κατοικία φαίνεται ότι κατασκευάστηκε την ίδια περίοδο και σε σχέδια του εγκατεστημένου στη Σμύρνη αρχιτέκτονα Ιγνάτιου Βαφειάδη. Επί της μεγάλης αρχικής ιδιοκτησίας έχουν κατασκευαστεί τα μεταγενέστερα όμορα κτίρια.

Αρχιτεκτονικά, η κατοικία συνδυάζει κλασικιστικά και Beaux Arts στοιχεία που την κατατάσσουν στο στυλ του εκλεκτικισμού. Η κύρια όψη διαμορφώνεται από δύο τμήματα, το ένα σε υποχώρηση ως προς το άλλο σε σχήμα «Γ». Η κεντρική είσοδος τοποθετείται στην συνάντηση των δύο όγκων και στεγάζεται από τον υπερκείμενο εξώστη. Στην βεράντα υποδοχής οδηγεί μαρμάρινο κλιμακοστάσιο. Η είσοδος πλαισιώνεται από τοξωτό μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα, σχηματίζοντας ημικυκλικό φεγγίτη πάνω από την εξώθυρα. Κατ’ αντιστοιχία με την εξώθυρα, τοξωτό υπέρθυρο φέρουν όλα τα ανοίγματα του ισογείου. Τα τόξα κοσμούνται με υπερκείμενα γείσα, ανθέμια και οδόντες στη γένεσή τους. Τα ανοίγματα του ορόφου φέρουν ιδιαίτερο φυτικό διάκοσμο ως στέψη. Ο διαχωρισμός των επιπέδων τονίζεται επιπλέον με οριζόντια περιμετρική ταινία. Η στέγη του κτιρίου είναι εγκιβωτισμένη και παρουσιάζει περιμετρικό στηθαίο. Στην κύρια όψη δημιουργείται αέτωμα με ανάγλυφο φυτικό διάκοσμο στην στέψη της νότιας πτέρυγας.



12

Αστική Κατοικία | MYT0012


Ιδιαίτερα αξιόλογο δείγμα αστικής κατοικίας κατασκευασμένης στις αρχές του 20ου αιώνα, χαρακτηρισμένη ως διατηρητέα από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

Το κτίριο είναι πλατυμέτωπο, οργανώνεται σε δύο επίπεδα (ισόγειο και όροφο) και διαθέτει ορθογωνική κάτοψη, με τριμερή διάταξη των χώρων (κεντρικό διάδρομο και δωμάτια εκατέρωθεν). Σε αντιστοιχία με την κάτοψη οργανώνεται μορφολογικά και η κύρια όψη του κτιρίου με τριμερή διάταξη και κεντρικό άξονα συμμετρίας, κατά τα αρχιτεκτονικά πρότυπα του νεοκλασικισμού.

Ιδιαιτέρα τονισμένο είναι το κεντρικό τμήμα της πρόσοψης που σηματοδοτείται με τη χρήση ενιαίων και στους δύο ορόφους παραστάδων και με αξονική τοποθέτηση της κύριας εισόδου, του εξώστη και της εξωστόθυρας, καθώς και της αετωματικής απόληξης στη μετόπη του κτιρίου. Επιπλέον, το κεντρικό τμήμα κοσμείται με κόγχες εκατέρωθεν των ανοιγμάτων. Οι συνεχόμενες παραστάδες εντείνουν την κατακόρυφη διάσταση του κτιρίου. Τα ανοίγματα έχουν αξονική διάταξη και φέρουν διακοσμητικό γείσο με γεισίποδες στο ανώφλι τους. Η απόληξη του κτιρίου κοσμείται με προεξέχον γείσο και μετόπη.



13

Αρχοντική Κατοικία «Α. Φορτούνα» | MYT00013


Μεγαλοπρεπής διώροφη αρχοντική κατοικία κατασκευασμένη την περίοδο 1910-1915 από τον έμπορο της λεσβιακής διασποράς Αθανάσιο Φορτούνα. Η κατοικία κατόπιν πωλήθηκε στην οικογένεια Γρηγορίου, απόγονοι της οποίας είναι οι σημερινοί ιδιοκτήτες. 

Το κτίριο διακρίνεται για το μνημειακό χαρακτήρα του και τον πλούσιο διάκοσμο που συνδυάζει στοιχεία από διαφορετικά αρχιτεκτονικά στυλ (νεοκλασικισμός, baroque, Second Empire). Οργανώνεται σε τέσσερα επίπεδα: ημιυπόγειο υπερυψωμένο ισόγειο, όροφο και σοφίτες. Φέρει εγκιβωτισμένη ξύλινη στέγη με γαλλικού τύπου επικεράμωση. Επιβλητικό είναι το κεντρικό καμπυλόσχημο κλιμακοστάσιο που οδηγεί στην βεράντα υποδοχής. Την κεντρική είσοδο πλαισιώνει πρόπυλο τραπεζοειδούς κάτοψης με κλασικιστικούς κίονες ιωνικού ρυθμού.  Το πρόπυλο δημιουργεί βεράντα στο επίπεδο του ορόφου. Τόσο το κλιμακοστάσιο όσο και οι βεράντες πλαισιώνονται από στηθαίο με μπαλούστρες. Η κεντρική εξώθυρα φέρει πλήρες κλασικιστικό μαρμαρόγλυπτο περιθύρωμα, ενώ στο ανώτερο επίπεδο εμφανίζεται τριμερές άνοιγμα με ιδιαίτερο γλυπτικό διάκοσμο ως επίστεψη. Ο διάκοσμος των όψεων διαφοροποιείται ανά επίπεδο και εντείνεται καθ’ ύψος. Την στέψη του κτιρίου ορίζει οδοντωτή ταινία, στηθαίο με μπαλούστρες και κεντρική μετωπίδα με ανάγλυφο διάκοσμο. Ιδιαίτερο στοιχείο αποτελεί επίσης η καμπύλη απόληξη του κτιρίου στην νότια εμπρόσθια γωνία, η οποία τονίζεται από τον καμπυλόσχημο εξώστη, το τοξωτό άνοιγμα της σοφίτας και τον τρούλο στην κορυφή.



Scroll to Top