«Αργέντικο» | ΚΑΜ0024
Το «Αργέντικο» αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά και καλοδιατηρημένα κτήματα στον Κάμπο, όχι μόνο για τα κτήριά του, αλλά και για τις εξωτερικές του διαμορφώσεις και τον κήπο του με τα σπάνια δέντρα και λουλούδια.
Όλες οι διαμορφώσεις έγιναν από τον αρχιτέκτονα Arnold Smith, με τις υποδείξεις του ιδιοκτήτη λόγιου, αρχαιολόγου και ερευνητή, Φίλλιπου Αργέντη αμέσως μετά τον πόλεμο και διήρκεσαν περίπου 10 χρόνια. Εντός του κτήματος συναντάμε πολλά και διαφορετικά κτίρια.
Επί της οδού Αργέντη υπάρχει ένα μεγάλο διώροφο κτίριο που λογικά ήταν το αρχικό αρχοντικό της οικογένειας Αργέντη. Το κτίριο αυτό έχασε πολλά από τα στοιχεία του στο σεισμό του 1881, αλλά στην τελευταία του αποκατάσταση ξανακατασκευάστηκαν. Διώροφη αρχοντική κατοικία, ένα από τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα του Κάμπου. Ο φέρων οργανισμός της είναι από λιθοδομή, εμφανή, και ξύλινη στέγη με βυζαντινά κεραμίδια. Χαρακτηριστική είναι η δόμηση από πέτρα Θυμιανών, οι καμάρες που στηρίζονται σε μαρμάρινα υποστυλώματα, το λίθινο κλιμακοστάσιο, το στηθαίο της στέγης και οι περίτεχνες σιδεριές στα ανοίγματα. Δεξιά της αυλόπορτας είναι ο μάγγανος και απέναντι η στέρνα με γούρνες και γλυπτά θωράκια.
Εντός της ιδιοκτησίας υπάρχουν ακόμα πέντε μικρά κτίσματα και ένα μεγάλο διώροφο (την αποθηκάρα). Αμέσως μετά στο τέλος ενός μακρύ διαδρόμου υπάρχει το δεύτερο μάγγανο με τη στέρνα, το πηγαδάκι και μετά δύο διαδρόμους που οδηγούν ο μεν ένας στο διώροφο σπιτάκι με τα ξυστά και ο άλλος στο διώροφο πύργο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο πύργος σε σχέδια του Arnold Smith, με το μηχανοστάσιο, την αυλόπορτα και το καθιστικό έξω από αυτήν σε επαφή με το χείμαρρο Κοκκαλά. Παντού υπάρχουν βοτσαλωτά, αγάλματα και γλυπτά και ανάγλυφα είτε από το ίδιο το κτήμα η φερμένα από αλλού.
«Σιδερούδικο» | ΚΑΜ0059
Το κτίριο χτίστηκε περίπου το 1900 και μαζί με το παράσπιτο, τη δεξαμενή, τα πήλιαστρα και το μαγγανοπήγαδο έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Πρόκειται για λιθόκτιστο κτίριο, όπου στο ισόγειο συναντάμε τη τοιχοποιία από ημιλαξευτούς λίθους μέχρι το ύψος του ενδιάμεσου γείσου στις όψεις. Το ενδιάμεσο γείσο είναι από λίθινες πλάκες σε προεξοχή σε σχέση με το επίπεδο του τοίχου, ενώ το γείσο στην απόληξη είναι από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Βασικό χαρακτηριστικό του κτιρίου, είναι ότι υπάρχουν δύο βεράντες κατά μήκος του ίδιου άξονα στο επίπεδο του ορόφου, με δύο λίθινες κλίμακες, τη κύρια και τη δευτερεύουσα. Όλα τα ανοίγματα του ισογείου φέρουν λίθινο πλαίσιο, ενώ παρατηρούνται αρκετές μεταγενέστερες επεμβάσεις και κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα.
«Περιβόλι – Μουσείο Citrus» | ΚΑΜ0018
Το κυρίως κτίσμα με τα προκτίσματα του κατασκευάστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα μιας και τα αρχικά κτίσματα καταστράφηκαν στον σεισμό του 1881. Το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η κύρια κατοικία είναι διώροφη με φέροντα οργανισμό από λιθοδομή, εξ' ολοκλήρου από πέτρα Θυμιανών και έχει στοιχεία νεοκλασικά ως προς τη δομή της κάτοψης, όσο και ως προς τη μορφολογία της.
Η πλάγια όψη προς τον δρόμο είναι εντυπωσιακή με δόμηση γεωμετρική και συμμετρία στα ανοίγματα, τα οποία φέρουν καμπύλα ανώφλια και μεταλλικά σκούρα στο ισόγειο ενώ ξύλινα στον όροφο. Την όψη συμπληρώνουν οι ακμές με επίκρανα, η βεράντα και η περίφραξη με μπαλούστρες καθώς και η επιβλητική αυλόπορτα. Η όψη του κτιρίου από τον υπαίθριο χώρο είναι εξίσου εντυπωσιακή με το λίθινο κλιμακοστάσιο με μπαλούστρες.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο κήπος, η στέρνα και ο μάγκανος με τα γλυπτά καθώς και το περιβόλι με τα τεράστια αιωνόβια δέντρα, στοιχεία που έμειναν αναλλοίωτα μετά τον σεισμό του 1881.
«Φαφαλιού» | ΚΑΜ0057
Διώροφο κτίριο, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο, με τοίχους από αργολιθοδομή και τετράρριχτη ξύλινη στέγη με επικάλυψη από κεραμίδια. Στο ισόγειο διακρίνουμε την εμφανή ισόδομη λαξευτή τοιχοποιία, όπου διαχωρίζεται από την τοιχοποιία του ορόφου με την ενδιάμεση ζώνη από πέτρα σε προεξοχή. Η στέψη του κτιρίου είναι από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Τα ανοίγματα στο ισόγειο φέρουν λίθινο πλαίσιο και διακοσμητικό λίθινο γείσο στο πάνω μέρος. Ενώ στον όροφο έχουν πλαίσιο με τόξο και διακοσμητικό γείσο στο πάνω μέρος, όλα από εναλλασσόμενης μορφής οπτόπλινθους. Βασικό χαρακτηριστικό στη όψη επί του δρόμου, είναι ο επιχρισμένος κιοσές-σαχνισί και ο εξώστης, με περίτεχνο μεταλλικό κιγκλίδωμα και φουρούσια. Το κτίριο έχει δύο βεράντες στον όροφο. Στη μία βεράντα, η οποία βρίσκεται πάνω από ημιυπαίθριο χώρο με οροφή από τοξύλια, στηριζόμενη σε λίθινους πεσσούς, καταλήγει η λίθινη κλίμακα ανόδου στον όροφο, ενώ η πίσω βεράντα είναι πάνω από τους ισόγειους χώρους. Στον περιβάλλοντα χώρο διατηρούνται σε άψογη κατάσταση το πηγάδι, η στέρνα με τις μαρμάρινες γούρνες αλλά και το βοτσαλωτό δάπεδο. Οι επεμβάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί είναι πάρα πολύ καλής ποιότητας, με μεγάλο σεβασμό στην αρχιτεκτονική και τα μορφολογικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το Κάμπο.
«Δημητριάδικο - Μ. Ξύδα» | ΚΑΜ0056
Το κτήριο κτίστηκε στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα από αρχιτέκτονα, εγκατεστημένο στην Αίγυπτο. Φαίνεται ότι κτίστηκε στα ερείπια ενός παλαιότερου πύργου που καταστράφηκε από το σεισμό του 1881 εάν κρίνουμε από την οργάνωση της αυλής, το οικόσημο και τα υπολείμματα ενός παλαιότερου κτηρίου και της αυλόπορτας. Είναι μεικτή κατασκευή διότι ο φέρων οργανισμός του αποτελείται από πέτρινους τοίχους και οπλισμένο σκυρόδεμα. Με πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος είναι και οι οριζόντιες πλάκες. Το κτήριο αυτό από άποψη αισθητικής και κατασκευαστικής ήταν για την εποχή του πολύ πρωτοποριακό.
Πρόκειται για διώροφο κτίριο με εγκιβωτισμένη στέγη και βεράντα. Η ενδιάμεση ζώνη απουσιάζει, ενώ η στέψη είναι από θυμιανούσικη πέτρα σε προεξοχή. Τα ανοίγματα στο ισόγειο φέρουν λίθινη ποδιά και λίθινο ανώφλι, ενώ τα ανοίγματα στον όροφο φέρουν ποδιά από οπτόπλινθους και λίθινο ανώφλι. Η προσθήκη που έχει πραγματοποιηθεί είναι εναρμονισμένη με το υπόλοιπο κτίριο. Στο περιβάλλοντα χώρο υπάρχουν ορατά από το δρόμο, ο μάγγανος με τη πέργκολα και η στέρνα.
«Αναστασάκη» | ΚΑΜ0041
Διώροφη αρχοντική κατοικία, χαρακτηρισμένη ως διατηρητέο μνημείο, με στοιχεία τοπικού νεοκλασικισμού κατασκευασμένη λίγο μετά τον σεισμό του 1881. Πρόκειται για κτίριο με φέροντα οργανισμό από λιθοδομή και ξύλινη, δύρριχτη, εγκιβωτισμένη στέγη. Εντυπωσιακή είναι η κύρια όψη προς τον δρόμο βασικά λόγω του μεγέθους, της εμφανούς τοιχοποιίας και της συμμετρίας της. Η κύρια είσοδος στο ισόγειο διαθέτει λίθινες παραστάδες και ανώφλι από συμπαγείς οπτόπλινθους. Εκατέρωθέν της τα ανοίγματα διαθέτουν φεγγίτες με περίτεχνη σιδεριά. Στον όροφο, τα πέντε παράθυρα διαθέτουν κορνίζες από συμπαγείς οπτόπλινθους με ποδιές που καταλήγουν στην οριζόντια ταινία. Χαρακτηριστικό της όψης αυτής είναι το βαθμιδωτό στηθαίο του εγκιβωτισμού της στέγης. Η όψη του κτιρίου από τον υπαίθριο χώρο, είναι επιχρισμένη και διαθέτει ένα εντυπωσιακό λίθινο κλιμακοστάσιο και βεράντα με περίτεχνο κιγκλίδωμα και πεσσούς. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αυλόπορτα που οδηγεί σε υπαίθριο χώρο με παράσπιτο, που χρησιμοποιείται σαν ξενώνας, στέρνα και μαγγανοπήγαδο.
«Villa Windsor» | ΚΑΜ0064
Πρόκειται για λιθόκτιστο διώροφο κτίριο, με σύνθετη στέγη με επικάλυψη με κεραμίδια Γαλλικού τύπου. Στις όψεις απουσιάζει το γείσο στην ενδιάμεση ζώνη, αλλά και στη στέψη του κτιρίου. Τα ανοίγματα στο ισόγειο έχουν λίθινο πλαίσιο και ανακουφιστικό τόξο πάνω από αυτό, ενώ στον όροφο έχουν και λίθινο πλαίσιο, αλλά και πλαίσιο από οπτόπλινθους με τοξωτό ανώφλι. Βασικό και αξιόλογο χαρακτηριστικό του κτιρίου είναι το σαχνισί στη πρόσοψη. Πρόκειται για εξ’ ολοκλήρου ξύλινη κατασκευή με δύρριχτη στέγη με κεραμίδια και διάκοσμο στις κατακόρυφες ξύλινες επιφάνειες. Οι κλίμακες ανόδου στον όροφο έχουν καταρρεύσει σχεδόν ολόκληρες, ενώ όλο το κτίριο δείχνει εγκαταλελειμμένο.
«Αντουάνικο-Τετέρικο» | ΚΑΜ0019
Το κτίριο κατασκευάστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα από τον τότε ιδιοκτήτη Τέττερη που εργάστηκε στην Αίγυπτο. Σήμερα ανήκει στους κληρονόμους του και είναι χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης και ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Το κτίριο μαζί με το παράσπιτο, τη βοτσαλωτή αυλή, τα δέντρα, τη στέρνα και το μάγγανο αποτελεί ένα από τα ωραιότερα κτιριακά σύνολα στον Κάμπο. Το κυρίως κτίριο είναι επιχρισμένο στη δυτική όψη (πρόσοψη επί του δρόμου) αλλά είναι κατασκευασμένο από πέτρα Θυμιανών. Από την ίδια πέτρα είναι κατασκευασμένα και όλα τα μορφολογικά στοιχεία όπως οι λεπτομέρειες του γλυπτού διακόσμου. Ο φέρων οργανισμός συμπληρώνεται με τετράριχτη εγκιβωτισμένη στέγη με γαλλικά κεραμίδια. Χαρακτηριστικό του κτιρίου είναι τα συμμετρικά τοποθετημένα ανοίγματα του ορόφου που φέρουν πλουμιστά ανώφλια με περίτεχνα διακοσμητικά στοιχεία, καθώς και το γείσο της στέγης με οδοντωτή ταινία.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το εξωτερικό κλιμακοστάσιο στον υπαίθριο με τα μπαλούστρα και τη σκαλιστή έναρξη, η βοτσαλωτή αυλή, τα μαρμάρινα υποστηλώματα με τα κιονόκρανα, τα διακοσμητικά δέντρα της αυλής και η επιβλητική αυλόπορτα.